مرکز پژوهشهای اتاق ایران، تهیه و انتشار سلسله گزارشهای "پایش تحولات تجارت جهانی" را با هدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران، در دستور کار قرار داده است. در این گزارشها مسائل مهم روز از منظر تاثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران مورد بحث و بررسی قرار میگیرند.
در نود و دومین گزارش از این سلسله گزارشها، گلچینی از تحولات اخیر در دو لایه جهانی و منطقهای محیط ژئواکونومیک ایران و خلاصهای از آخرین گزارشها و انتشارات بینالمللی در قالب بخش پژوهشها و کتابهای تازه، ارائه شده است.
بعد از جنجال اعتراض و شکایت چین نزد سازمان تجارت جهانی در مورد تعرفههای موقت اعمال شده توسط اتحادیه اروپا بر خوردروهای برقی چینی، به نظر میرسد اروپاییها اندکی تغییرعقیده داده و با کاهش تعرفه بر خودروهای مذکور، سعی در تلطیف فضای متشنج تجاری متقابل دارند. منطقه خلیج فارس نیز به عنوان هاب انرژیهای تجدیدپذیر، آغوش خود را به روی سرمایههای چینی گشوده و در تلاش است تا با کمک این کشور، خورشید را تبدیل به منبع اصلی انرژی در منطقهی نفتخیز خاورمیانه نماید. این تلاشها در نقاط دیگر جهان، از جمله نیوزلند هم در جریان است و این کشور با همکاری چند کشور کوچک دیگر، با امضای توافقنامه "تغییرات اقلیمی، تجارت و پایداری"، به دنبال ادغام سیاستهای تجاری با راهکارهای ایجاد پایداری در محیط زیست است.
کشورهای شورای خلیج فارس نیز همچنان پیشتاز رشد و توسعه در سطح منطقه هستند. سرمایهگذاریهای کلان صندوقهای ثروت این کشورها در سطح جهان، زمینه را برای متنوعسازی بالای اقتصادی و در نتیجه شتابگیری توسعه فراهم میآورد. به نحوی که عربستان به طور خاص اساسنامهای برای سرمایهگذاری تدوین نموده که طی آن به ایجاد محیطی جذاب، حامی و امن برای سرمایهگذاری داخلی و خارجی تعهد نموده است. امارات نیز مذاکراتی را با ترکیه بر سر خرید حقوق بهرهبرداری از بندر ازمیر ترکیه پیگیری نموده و همزمان با ایجاد یک پلتفرم دیجیتال، موسوم به دروازه آفریقا، در پی تشویق شرکتها به سرمایهگذاری و بهرهبرداری از ظرفیتهای غنی قاره سیاه است. صندوق سرمایهگذاری دولتی این کشور با هدف گسترش حضور خود در ترکیه، به دنبال خرید بانکی در این کشور است تا پاسخ متقابلی نیز به تمایل آشکار ترکیه برای افزایش همکاری مشترک با کشورهای شورای خلیج فارس داده باشد. علاوه بر این، شهرهای واقع در منطقه شورای همکاری خلیجفارس، با استفاده از پتانسیل بالای خود برای تبدیل شدن به مقاصد اصلی خرده فروشی در جهان، در پی ایجاد فرصتی بینظیر برای تقویت اقتصاد منطقه هستند. مجموع این فعالیتها نشان از عزم بالای این کشورها برای مقابله با نوسانات بازار جهانی و مقاوم سازی اقتصادی و نهایتا دستیابی به رشد پایدار دارد. نکتهای که میتواند برای ایران، به عنوان یکی از بازیگران مهم در سپهر سیاسی و اقتصادی منطقه، تلنگری در مسیر تغییر سیاستگذاریها تلقی شود.
گزارشهای تازه انتشار یافته نیز بینشهای جذاب و ارزشمندی را از تاثیر اقدامات غیرتعرفهای بر کسب و کارهای متعلق به زنان در فضای دیجیتال، فرصتها و چالشهای ناشی از گسترش شبکه فناوری نسل پنجم (5G) و نیز تحول نگرش جامعه تجار شیلی، به عنوان گروهی قدرتمند و تاثیرگذار، به فرآیند تدوین قانون اساسی جدید، بعد از ناآرامیها و اعتراضات رخ داده در سال 2019 در این کشور دست میدهد که در این شماره پایش، تلاش شده تا با نگاهی مختصر و در عین حال جامع، کلیاتی از هر کدام ارائه شود.