پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری 2024 ایالات متحده، نشان دهنده تحولی شگرف در سیاست خارجی ایالات متحده است و پیامدهای گستردهای برای تجارت جهانی دارد. تمرکز گسترده بر تعرفهها به عنوان ابزار اصلی اقتصادی، همراه با بازگشت به دستور کار "اول آمریکا"، نشان دهنده تفاوتهای قابل توجهی در مقایسه با دولت قبلی است. این تغییرات قرار است چالشهای اساسی را برای شرکتهای دارای زنجیره تامین و عملیات تولیدی در آسیا، به ویژه در چین، ژاپن، کره و تایوان ایجاد کند و به تبع آن، کشورهایی که با آنها مراودات گسترده تجاری دارند، من جمله ایران، تحت تاثیر قرار خواهد داد. در همین راستا، مرکز پژوهشهای اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در نشستی تخصصی تحت عنوان: "بررسی سیاستهای بینالمللی ترامپ: ابعاد و پیامدها"، در تاریخ 18/09/1403 با حضور دکتر حسین دهشیار (استاد روابط بینالملل دانشگاه علامه طباطبایی)، دکتر محسن شریعتی نیا (استاد روابط بینالملل دانشگاه شهید بهشتی) و دکتر حجتالله میرزائی (استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی) سیاستهای بینالمللی ترامپ را مورد بررسی قرار داد. در این نشست، تغییرات سیاستی دولت جدید ترامپ، بهویژه در حوزه سیاست خارجی، بررسی و ابعاد اقتصادی آن در سطح جهانی مورد بحث و گفتگو قرار گرفت. ازجمله نکات کلیدی این نشست میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- شکوفایی اقتصادی در داخل و جلوگیری از افزایش قدرت چین و برونسپاری جنگ به متحدان آمریکا از جمله ویژگیهای رویکرد دولت ترامپ در حوزه اقتصادی و نظامی است.
- ترامپ در عرصه سیاست خارجی، واقعگرا و ملیگرا است. درنتیجه به دنبال تامین منافع ملی آمریکا، با تمرکز برافزایش قدرت اقتصادی آمریکا است.
- ترامپ، قدرت اقتصادی را برگ برنده دولتها در عرصه جهانی میداند و مهمترین دغدغه وی افزایش قدرت اقتصادی آمریکا است.
- دولت آمریکا به منظور جلوگیری از افزایش قدرت چین، به دنبال اعمال محدودیت ژئوپلیتیک چین در مناطقی مانند اقیانوس هند است.
- رویکرد اقتصادی ترامپ، بیشتر شبیه مکتب مرکانتلیسم است که تاکید بر صادرات و اعمال محدودیت در واردات داشت.
- منطق نظم حاکم صرفا اقتصادی یا ژئوپلیتیکی نیست و از این دوگانه عبور کرده است و برندگان، دولتهاییاند که بین این دو، نوعی توازن برقرار کردهاند ولی پیشران یا نقطه اتکا، قدرت اقتصادی است.