علي رغم وجود روش هاي مختلف كنترل آفات مانند روش كنترل بيولوژيك، زراعي، فيزيكي و ... متاسفانه هنوز در اكثر كشورهاي
جهان استفاده از سموم شيميائي به عنوان روش غالب در كنترل آفات مطرح مي باشد و پيش بيني مي گردد كه در آينده نيز از اين روش
براي كنترل آفات و افزايش توليدات كشاورزي استفاده گردد. انتظار اينست كه آفتكش مورد استفاده ضمن آنكه از كارائي لازم
برخوردار باشد از نظر بهداشتي و زيست محيطي حداقل تاثير سوء را ايجاد نمايد. بنابراين در شرايط فعلي مهمترين گزينه پيش روي ما
مديريت مصرف سموم در كشور است. بديهي است اولين اقدام در راستاي مديريت هر مسئله شناخت كافي از تمامي مولفه ها و بر
هم كنش مولفه هاي آن است. در فرايند مديريت آفتكش ها در كشور سازمان حفظ نباتات و موسسه تحقيقات گياهپزشكي بصورت
مستقيم تاثير گذار هستند. سازمان هاي ديگر از جمله سازمان حفاظت محيط زيست، سازمان ملي استاندارد و وزارت بهداشت، درمان و
آموزش پزشكي به صورت غير مستقيم تاثير گذار هستند. موضوع ساماندهي واردات و توليد سموم، ثبت آفتكش ها، كنترل كيفي
سموم، ساماندهي توزيع و فروش آفتكش ها، توصيه مصرف سموم به كاربران و ساماندهي ناوگان سمپاشي كشور از موضوعاتي است
كه سازمان حفظ نباتات بايستي در آن نقش محوري و موثر داشته باشد. موسسه تحقيقات گياهپزشكي كشور نيز در انجام آزمايشات
ثبت سموم، توليد دانش فني تدوين دستورالعمل هاي مصرف بهينه سموم و تدوين استانداردهاي لازم (مانند تعيين حد مجاز باقيمانده
سموم در محصولات كشاورزي) و حتي توانمند سازي آموزش دهندگان 1 داراي مسئوليت است. سازمان حفاظت محيط زيست و
وزارت بهداشت به عنوان اعضاي اصلي هيات نظارت بر سموم وظيفه پايش بقاياي سموم در آب، خاك و محصولات كشاورزي پس
از ثبت سموم و مصرف را بر عهده داشته و لازم است با پايش اين آلودگي ها هيات نظارت بر سموم را در ثبت مجدد و يا لغو مجوز
ثبت ياري نمايند. البته پايش باقيمانده سموم در محصولات كشاورزي و در صورت لزوم برخورد قانوني با متخلفين مي تواند بسياري از
مشكلات در فرايند بكارگيري نامناسب و مصرف در موارد توصيه نشده را اصلاح نمايد. در فرايند مديريت شده آفتكش ها مسئوليت
هائي نيز بر عهده نيروي انتظامي (برخورد با مقوله قاچاق و فروشگاههاي غير مجاز)، سازمان ملي استاندارد (نظارت بر واردات آفتكش
هاي استاندارد و با كيفيت) نيز مي باشد. فرايند استفاده از آفتكش ها در كشور از مرحله توليد، فرمولاسيون، واردات و توزيع سموم
شروع شده و تا مرحله مصرف ادامه مي يابد. در اين فرايند مسئوليت اصلي بر دوش دولت (به ويژه سازمان حفظ نباتات) و در مرحله
بعد بر عهده عرضه كنندگان و كاربران سموم است. بديهي است در اين فرايند مسئوليت دولت نظارت، كنترل، اطلاع رساني، تدوين
دستورالعمل ها و مقررات و حمايت فني از توليد كنندگان و مصرف كنندگان است. قطعا در اين شرايط تامين كنندگان سموم و
مصرف كنندگان با اطمينان خاطر ميتوانند به وظايف خود عمل نمايند. عدم توجه به وظايف و گاها دخالت بي مورد در وظايف بخش
خصوصي مي تواند موجب مشكلاتي شود كه در حال حاضر گريبانگير كشور شده است. در اين گزارش سعي گرديده با توجه به مجال
موجود ابتدا شرايط حاكم بر كشور در حوزه آفتكش ها تحليل و سپس راهكارهاي مناسب براي برون رفت از وضعيت موجود ارائه
گردد.