مزیت نسبی بخش کشاورزی در استان مرکزی (ویرایش دوم)
هدف از اين گزارش تعيين مزيت نسبي بخش و زيربخشهاي كشاورزي با استفاده از شاخص ضريب مكاني در استان مركزي بوده است. ضریب مکانی، روشی است که به صورت ریاضی اقتصاد منطقه ای را در مقایسه با اقتصاد مرجع بزرگ تر، معمولا اقتصاد ملی، ارزشگذاری میکند. این روش به صورت گسترده از دهه 1940 توسط محققان حوزه جغرافیای اقتصادی و اقتصاد منطقه ای مورد استفاده قرار گرفته است. داده هاي مورد نياز از مركز آمار ايران براي دوره ساليانه 1397-1390 گرداوري شده است. نتايج نشان ميدهد كه در دوره مورد بررسي بخش كشاورزي (كشاورزي، شكار، جنگلداري و ماهیگیری) در استان مركزي فعاليت پايه اي محسوب ميشود و داراي مزيت نسبي بوده است. از میان چهار زیربخش کشاورزی دو زیربخش 1- زراعت و باغداری و 2 – پرورش حیوانات بر اساس این شاخص فعالیت پایه ای محسوب میشوند و دارای مزیت نسبی هستند، در حالی که دو زیربخش دیگر یعنی 3- جنگلداري و 4- ماهیگیری بر اساس این شاخص فعالیت پایه ای محسوب نمیشوند و دارای مزیت نسبی نیستند. زیربخش پرورش حیوانات خود شامل چهار زیربخش فرعی: 1-2- گاوداری صنعتی، 2-2- دام سنتی، 2-3- مرغداری و 2-4- پرورش زنبور عسل، کرم ابریشم، شکار و سایر فعالیتهای کشاورزی میباشد. زیربخش فرعی 2-1- گاوداری صنعتی در ابتدای دوره مورد بررسی (سالهای 1390 تا 1393) فعالیت پایه ای بوده و دارای مزیت نسبی بوده است، اما در ادامه دوره مورد بررسی (سالهای 1394 تا 1397) دیگر فعالیت پایه ای نبوده است و مزیت خود را از دست داده است. زیربخش فرعی 2-2- دام سنتی در تمام سالهای دوره مورد بررسی فعالیت پایه ای محسوب شده و دارای مزیت نسبی بوده است. زیربخش فرعی 2-3- مرغداری در ابتدای دوره یعنی سال 1390 فعالیت پایه ای محسوب نشده و دارای مزیت نسبی نبوده است، اما در ادامه در سالهای 1391 تا 1393 دوباره دارای فعالیت پایه ای محسوب شده و از مزیت نسبی برخوردار شده است، در حالی که در ادامه در سالهای 1394 تا 1397 دوباره فعالیت پایه ای محسوب نشده و مزیت نسبی خود را از دست داده است. زیربخش فرعی 2-4- پرورش زنبور عسل، کرم ابریشم، شکار و سایر فعالیت های کشاورزی در تمام سالهای دوره مورد بررسی (1390 تا 1397) فعالیت پایه ای محسوب نشده و از مزیت نسبی برخوردار نبوده است.
مزیت نسبی بخش خدمات در استان مرکزی (ويرايش اول)
هدف از اين گزارش تعيين مزيت نسبي بخش و زيربخشهاي خدمات با استفاده از شاخص ضريب مكاني در استان مركزي بوده است. ضریب مکانی، روشی است که به صورت ریاضی اقتصاد منطقهای را در مقایسه با اقتصاد مرجع بزرگتر، معمولا اقتصاد ملی، ارزش گذاری میکند. این روش به صورت گسترده از دهه 1940 توسط محققان حوزه جغرافیای اقتصادی و اقتصاد منطقهای مورد استفاده قرار گرفته است. دادههاي مورد نياز از مركز آمار ايران براي دوره ساليانه 96-1390 گرداوري شده است. بخش خدمات شامل دو بخش خدمات ارائه شده توسط بخش خصوصي و خدمات ارائه شده توسط بخش دولتي است. نتايج نشان ميدهد كه در دوره مورد بررسي بخش خدمات در استان مركزي طي سالهاي 92-1390 فعاليت پايه اي محسوب ميشود و داراي مزيت نسبي بوده است، اما طي سالهاي 96-1394 اين بخش فعاليت پايه اي محسوب نميشود و داراي مزيت نسبي نبوده است، به عبارت ديگر مزيت نسبي اندك خود را از دست داده است. با توجه به اينكه بخش خدمات در مجموع به صورت مرزي در سالهاي 92-1390 فعاليت پايه اي بوده و در سالهاي پاياني دوره يعني 96-1394 فعاليت پايه اي نبوده است، بسياري از زيربخشهاي اين بخش فعاليت پايه اي محسوب نميشوند، هرچند برخي از زيربخشهاي اين بخش فعاليت پايه اي محسوب ميشوند.
مزیت نسبی بخش صنعت، معدن و انرژي در استان مرکزی (ويرايش اول)
هدف از اين گزارش تعيين مزيت نسبي بخش و زيربخشهاي صنعت، معدن و انرژي با استفاده از شاخص ضريب مكاني در استان مركزي بوده است. ضریب مکانی، روشی است که به صورت ریاضی اقتصاد منطقهای را در مقایسه با اقتصاد مرجع بزرگتر، معمولا اقتصاد ملی، ارزش گذاری میکند. این روش به صورت گسترده از دهه 1940 توسط محققان حوزه جغرافیای اقتصادی و اقتصاد منطقهای مورد استفاده قرار گرفته است. دادههاي مورد نياز از مركز آمار ايران براي دوره ساليانه 1396-1390 گرداوري شده است. نتايج نشان ميدهد كه در دوره مورد بررسي بخش صنعت در مجموع در همه سالها داراي مزيت رقابتي بوده است، هرچند تعداد اندكي از زيربخشهاي بخش صنعت داراي مزيت رقابتي نبودهاند. بخش معدن در مجموع داراي مزيت رقابتي نبوده است، زيرا استان مركزي در زيربخش استخراج نفت خام، گاز طبيعي و خدمات پشتیبانی معادن فاقد مزيت بوده است، اما در زيربخش استخراج ساير معادن در همه سالها داراي مزيت رقابتي بوده است. همچنين در بخش انرژي در مجموع داراي مزيت نسبي نبوده است و در اين بخش فقط در زيربخش توليد، انتقال و توزيع برق در همه سالها و در زيربخش آبرسانی، مدیریت پسماند، فاضلاب و فعالیتهای تصفیه در نيمي از سالها داراي مزيت رقابتي بوده است.
مزیت نسبی بخش کشاورزی در استان مرکزی (ويرايش اول)
هدف از اين گزارش تعيين مزيت نسبي بخش و زيربخشهاي كشاورزي با استفاده از شاخص ضريب مكاني در استان مركزي بوده است. ضریب مکانی، روشی است که به صورت ریاضی اقتصاد منطقهای را در مقایسه با اقتصاد مرجع بزرگتر، معمولا اقتصاد ملی، ارزش گذاری میکند. این روش به صورت گسترده از دهه 1940 توسط محققان حوزه جغرافیای اقتصادی و اقتصاد منطقهای مورد استفاده قرار گرفته است. دادههاي مورد نياز از مركز آمار ايران براي دوره ساليانه 1396-1390 گرداوري شده است. نتايج نشان ميدهد كه در دوره مورد بررسي بخش كشاورزي در استان مركزي فعاليت پايه اي محسوب ميشود و داراي مزيت نسبي بوده است، هر چند برخي از زيربخشهاي بخش كشاورزي در استان مركزي در دوره مورد نظر فعاليت پايه اي محسوب نميشوند و به عبارت ديگر داراي مزيت نسبي نبوده اند.