ارزیابی استراتژی¬های بهبود بهره¬وری آب کشاورزی
آب مهمترین عامل توسعهی اقتصادی در اقلیمهای خشک و نیمه خشک است. بنابراین مدیریت هوشمند آن، متضمن توسعه پایدار میباشد. در شرایط فعلی خشکسالیهای متعدد، تقاضای روزافزون و بهرهبرداری بیرویه از آب، نگرانیهای جدی را در مدیریت منابع آب و در نتیجه توسعه پایدار کشور ایجاد کرده است. متأسفانه بسیاری از فرصتها در زمینه به کارگیری استراتژیهای مدیریت ریسک جهت پیشگیری از ورود به شرایط بحرانی کنونی از دست رفته است و چارهای جز استفاده مؤثر از فرصتهای باقی مانده و اتخاذ استراتژیهای مدیریت بحران باقی نمانده است. در چنین شرایطی، ارتقاء بهرهوری آب میتواند نقشی چند سویه را ایفا نماید. از یک سو میتواند با کاهش مصرف آب بدون تغییر در آمد زارعین، به بهبود تراز آب سفرههای آب زیرزمینی کمک نماید و حقابه فراموش شده تالابها و دریاچههای خشکیده را تأمین کند و از سوی دیگر با بخشی از آب ذخیره شده، نیاز سایر بخشها نظیر شرب و صنعت را فراهم آورد. کاهش قیمت تمام شده و امکان افزایش درآمد زارعین از منافع دیگر بهبود بهرهوری آب است.
در این راستا، مطالعه حاضر در دو بخش سازماندهی شده است. در بخش اول، استراتژیها و راهکارهای بهبود بهرهوری آب با بررسی مطالعات مختلف، مشورت با ذینفعان و جمع آوری سیستماتیک دیدگاه کارشناسان خبره استان فراهم آمده و با روش فازی چند معیاری مورد ارزیابی و اولویت بندی قرار گرفتهاند. در بخش دوم، اثربخشی بعضی از استراتژیها و راهکارهای بدست آمده در مرحله اول، با استفاده از مدلهای برنامهریزی ریاضی شبیه سازی و تحلیل شده است. برخلاف روال معمول، سعی شده است که از پرداختن به جزئیات مدلها و روشهای ریاضی که از منابع علمی، قابل دستیابی است، خودداری شده و بر نتایج ملموسی که میتواند، سیاستگذاران را در اتخاذ تاکتیکها و فرآیندها، یاری نماید، تأکید شود.