ابتکار کمربند و راه یا آنچه به طور سنتی جاده ابریشم جدید خوانده می‌شود بی‌شک مهم‌ترین و بلند پروازانه‌ترین ابتکار همگرایانه در قرن بیست و یکم است. از همین رو از زمانی که در سال ۲۰۱۳ این ابتکار به تدریج اجرایی شد مناظرات فراوانی در مورد آن شکل گرفته است. برخی این ابتکار را نشانه آغاز عصر جدید رقابت و درگیری ژئوپلیتیک میان چین و ایالات متحده برشمردند، دیگرانی این ابتکار را مجموعه‌ای از کریدورها که از اوراسیا عبور می‌کند تعریف کردند و برخی دیگر از نقش کلیدی و منجی وار چین در سرمایه‌گذاری در کشورهای در حال توسعه سخن به میان آوردند. اکنون که بیش از یک دهه از اجرایی شدن این ابتکار می‌گذرد زمان مناسب برای ارزیابی روند اجرای آن و چشم انداز پیش رو فرا رسیده است.

دولت چین با درک این موضوع در قالب گزارشی که در پی می آید، کوشیده از یک سو روایت خود از روند اجرایی شدن این طرح را ارائه نماید و از طرف دیگر چشم انداز پیش روی ابتکار کمربند و راه را ترسیم کند. این گزارش در اواخر سال 2023 و در آستانه دهمین سالگرد اجرای این ابتکار از سوی دولت چین منتشر شد.

آنچه در پی می‌آید روایت دولت چین است. بدیهی است که این روایت از منظر چین و با لحاظ کردن منافع این کشور نگاشته شده است و ترجمه آن به هیچ روی به معنای تایید مواضع ارائه شده در این گزارش یا تبلیغ آنها نیست بلکه پنجره‌ای برای شناخت بهتر روند اجرایی شدن این طرح و چشم انداز آن می گشاید. شناخت نگرش چین به این ابتکار و اولویت‌های این کشور برای دهه دوم اجرای آن، از منظر مشارکت ایران در ابتکار کمربند راه در دهه دوم ضروری به نظر می‌رسد.منطق ترجمه این گزارش نیز همین است.