پایش تحولات تجارت جهانی (گزارش شماره نود و پنج)
مرکز پژوهشهای اتاق ایران، تهیه و انتشار سلسله گزارشهای "پایش تحولات تجارت جهانی" را با هدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران، در دستور کار قرار داده است. در این گزارشها مسائل مهم روز از منظر تاثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران مورد بحث و بررسی قرار میگیرند.
در نود و پنجمین گزارش از این سلسله گزارشها، گلچینی از تحولات اخیر در دو لایه جهانی و منطقهای محیط ژئواکونومیک ایران و خلاصهای از آخرین گزارشها و انتشارات بینالمللی در قالب بخش پژوهشها، ارائه شده است.
در بخش تحولات جهانی، تهدید آمریکا به اعمال تحریمهای جدید نفتی بر علیه بخش انرژی روسیه در صدر اخبار قرار دارد که این اقدام با هدف تشدید فشار بر صادرات نفت روسیه بهعنوان یکی از منابع اصلی درآمدی کشور روسیه است. هند کشور چین را به عدم شفافیت در تجارت با آن کشور متهم نمود. متعاقب آن چین از پیوستن به توافق «مشارکت جامع اقتصادی منطقهای» (RCEP)، به عنوان بزرگترین توافقنامه تجاری جهان خودداری کرد. از سوی دیگر اتحادیه اروپا و چین توافق کردهاند تا در مناقشه تجاری جاری بر سر تعرفههای خودروهای الکتریکی (EV)، گزینه "تعهدات قیمتی" را به عنوان یک راه حل احتمالی بررسی کنند.
از دیگر نکات قابل توجه در این گزارش، افزایش بدهی دولت روسیه میباشد. دلیل این امر استقراض دولت روسیه به منظور جبران کسری بودجه خود و به دنبال آن، افزایش استقراض دولتی روسیه در سالهای آینده به ۵.۳ تریلیون روبل (۵۷ میلیارد دلار) میباشد. نکته دیگر، تداوم صدور بیمهنامه برای نفتکشهای روسی توسط شرکتهای بیمهگر غربی است که با وجود تحریمهای اعمال شده بر علیه روسیه، همچنان ادامه دارد.
در سطح تحولات منطقهای، سرمایهگذاری 15 میلیارد دلاری عمان در منطقه دقم مورد توجه قرار گرفته است. این امر نشان دهنده رشد ۵۵ درصدی میزان سرمایهگذاری در این منطقه نسبت به سال گذشته توسط دولت عمان میباشد. ترکیه و آلمان به دنبال تقویت همکاریهای فی مابین بر اساس یک برنامه جامع ارتقای روابط، به ویژه در حوزههایی مانند تحول سبز، زنجیرههای تامین و فناوریهای نوین بوده و دو کشور در تلاش هستند تا حجم مبادلات تجاری خود در سال جاری را به 60 میلیارد دلار افزایش دهند. میزان صادرات کشور ترکیه نیز 2.3 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافت و به ۲۲ میلیارد و ۴۸ میلیون دلار رسید. همزمان خبرها حاکی از ارتقا 31 درصدی داراییهای عربستان سعودی در آمریکا است به نحوی که عربستان حجم داراییهای خود از اوراق قرضه خزانهداری آمریکا را به میزان 1.7 درصد افزایش داد.
از سوی دیگر، انعقاد توافقنامه LNGمیان ترکیه و توتال انرژی آمریکا؛ گسترش سرمایهگذاری در اسپانیا توسط کشور امارات؛ سرمایهگذاری فزاینده بخش خصوصی عربستان در خودروهای برقی؛ تقویت همکاریهای توسعهای بین عربستان سعودی و آذربایجان و همکاری امارات متحده با شرکت تسلا و آمازون در مورد هوش مصنوعی؛ را میتوان از دیگر عناوین این بخش نام برد.