ناشر: شرکت مکنزی- تاریخ انتشار: مارس 2020

کرونا ویروس نه تنها یک بحران سلامت با ابعادی عظیم است، بلکه یک بازسازی قریب‌الوقوع در نظم اقتصادی جهان پدید می ­آورد. در این نوشتار به نحوۀ هدایت پیشامدهای آتی از سوی رهبران کشورها پرداخته می­شود.

«بقا در کوتاه­ مدت تنها برنامه ­ای است که برخی سازمان­ها دارند. برخی دیگر در هاله ­ای از ابهام قرار دارند و به این فکر می­ اندیشند که پس از این بحران و بازگشت به وضع عادی چگونه جایگاه خود را تثبیت کنند. سؤال این است که وضع عادی چگونه خواهد بود؟ از آنجا که هیچ کس قادر نیست بگوید بحران موجود تا کی داوم خواهد داشت، آنچه پس از بحران با آن روبرو خواهیم شد، شباهت چندانی با وضعیت عادی در سال­های اخیر نخواهد داشت».

سخنان فوق 11 سال پیش در بحبوحۀ بحران مالی توسط یکی از همکاران ما یان دیویس نوشته شده است. امروز نه تنها این حرف­ها دوباره واقعیت پیدا کرده­ اند، بلکه آنچه جهان امروز با آن روبرو شده، به مراتب دشوارتر هست.

هر روز بیش از پیش معلوم می­شود که دوران ما به طور اساسی به دو برهه تقسیم خواهد شد؛ دوران پیش از کووید 19 و دورۀ عادی جدید که در روزگار پسا-ویروسی شکل خواهد گرفت: که در اینجا از آن با عنوان «دورۀ عادی بعدی» یاد می­شود. در این وضعیت بی­ سابقۀ جدید ما شاهد یک بازسازی قابل توجه در نظم اقتصادی و اجتماعی جهانی خواهیم بود که کسب و کار و جامعه در آن عملکردی سنتی داشته ­اند. و در آیندۀ نزدیک شاهد آغاز بحث و جدل­ هایی در این خصوص خواهیم بود که دورۀ عادی بعدی چه پیامدهایی با خود دارد و با آنچه زندگی­ های ما را در گذشته شکل داده است، چه تفاوتی خواهد داشت.

در اینجا تلاش می­شود به این پرسش که در میان رهبران جوامع و بخش­های خصوصی و دولتی مطرح است، پاسخ داده شود: حال که تمامی معیارها و فرضیات سنتی ما ناکارآمد نشان داده ­اند، برای خروج از این بحران چه باید کرد؟ به عبارت دیگر، حالا وقت آن است که به پرسشی که روزگاری بسیاری از ما از پدربزرگ مادربزرگ­های خود می ­پرسیدیم پاسخ دهیم: شما در زمان جنگ چه می­ کردید؟

پاسخ ما به این پرسش در پیش گرفتن روشی پنج مرحله ­ای خواهد بود که ما را از این روزهای بحران به وضعیتی عادی که پس از پیروزی در نبرد علیه ویروس کرونا شکل خواهد گرفت، هدایت می ­کند. این پنج مرحله عبارتند از: تصمیم­ گیری، تاب آوری، بازگشت، تصویرسازی دوباره و اصلاح.

طول هر مرحله بر اساس مقتضیات جغرافیایی و صنعتی متفاوت خواهد بود و نهادها ممکن است همزمان ناگزیر در چند مرحله فعالیت داشته باشند. امروز بر روی سایت مکنزی گروهی از همکاران اقدام به انتشار مقاله ­ای با عنوان «صیانت از زندگی و معیشت ما: وظیفه زمان ما» کردند که در آن روی ضرورت چاره‌جویی در حال حاضر برای این ویروس و برای اقتصاد تأکید می­ کند و به این ترتیب تصویرسازی دوبارۀ آینده، یعنی دوران بعد از همه­ گیری، را به عنوان اولویت توجه ما تعیین می کند.

به طور کلی این پنج مرحله اولویت زمانۀ ما را نشان می­ دهند: یعنی اگر می­ خواهیم راهی معقول به لحاظ اقتصادی و اجتماعی برای رسیدن به آیندۀ عادی پیدا کنیم، مبارزه با کووید- 19 اولویت اولی است که رهبران جوامع در حال حاضر باید برای پیروزی در آن تلاش کنند....

ناشر: شرکت مکنزی- تاریخ انتشار: مارس 2020

چین به عنوان مرکز چند مورد از بزرگترین شرکت­های دنیا، آموزه­ هایی را در اختیار کسانیقرار می­دهد که به تازگی تغییر شرایط به دورکاری را پذیرفته ­اند.

 شرکت­های سراسر جهان از علی ­بابا گرفته تا پینگ ­آن، گوگل و فورد، در تلاش برای جلوگیری از گسترش بیماری کووید-19 به کارکنان خود اعلام کرده ­اند به کار از خانه بپردازند. دورکاری در چنین مقیاس و وسعتی امری بی­ سابقه بوده و اثر ماندگاری را روی شیوه زندگی و کار مردم تا سال­ها بعد بر جای خواهد گذاشت. چین که اولین تأثیرات این همه­ گیری جهانی را متحمل شد، از اولین کشورهایی بود که در این زمینه وارد عمل شد. به عنوان مرکز چند مورد از بزرگترین شرکت­های دنیا، این کشور آموزه­ هایی را در اختیار کسانی قرار می ­دهد که به تازگی تغییر شرایط به دورکاری را پذیرفته­ اند.

روند کار کردن از خانه در چین به دنبال بحران کووید-19 به شدت اوج گرفته است. چرا که شرکت­ها به کارکنان خود اعلام کرده اند که در خانه بمانند. تا آخر تعطیلات سال نوی چینی قریب به 200 میلیون نفر به دورکاری پرداخته اند. هرچند این تدبیر مزایایی را در بر دارد (مانند جلوگیری از رفت ­و­ آمدهای طولانیِ درون­شهری)، اما برای بسیاری از کارکنان و شرکت­ها چالش برانگیز بوده است. یکی از کارمندان یک شرکت اینترنتی به شوخی گفته بود که ساعات کاری او از «996» به «007» تغییر کرده ­اند، یعنی روال 9 صبح تا 9 شب و 6 روز در هفته، به کار تمام­ مدت (یا 24 ساعته) تبدیل شده است. از جنبه شخصی، کارکنان در امر مدیریت آموزش خانگی کودکان از طریق ویدئوکنفرانس، همزمان با هماهنگ کردن کارها با همکاران خود از راه دور، با مشکل مواجه شده ­اند. در سطح شرکتی، بسیاری از پرسنل متوجه شدند که بهره ­وری اگر به­درستی مدیریت نشود، سریعاً دچار افت می­شود.

این مقاله موارد ذیل را گرد هم آورده و ارائه می­ نماید: تجربیات ما در زمینه کمک به مراجعین­ برای مدیریت دورکاری؛ تحلیل­های درون شرکتی؛ و رهنمود­های حاصل از گفت­ وگو با آن دسته از مدیران اجرایی در چین که به این شرایط واکنش نشان داده و با چالش­های موجود مقابله کردند.

دورکاری در صورتی که به درستی انجام پذیرد، می­تواند بهره ­وری و روحیه کارکنان را تقویت نماید؛ اما اگر به طرز نامطلوبی انجام گیرد، می ­تواند باعث ناکارآمدی شود، به روابط کاری آسیب وارد کند، و انگیزه کارکنان را کاهش دهد. در ادامه هشت آموزه برگرفته از چین ارائه می­ گردد که می­توان آنها را بسته به شرایط در سراسر جهان به کار گرفت...

فهرست مقالات :                                                                             

1- اقتصاد ایران گرفتار با ویروس کرونا؛ ضرورت حمایت از کسب‌‌و‌کارها (ویرایش دوم)            

2- دیده­ بان سازمان بین­المللی کار: کووید-19 و دنیای­کار، برآوردها و تحلیل‌های به‌روزشده  (ویرایش دوم)             

3- اثرات اقتصادی کرونا بر تقاضا، عرضه و تأمین مالی در جهان                                           

4- اثرات اقتصادی ویروس کرونا بر چشم انداز اقتصادی جهان و توصیه­ های سازمان توسعه و همکاری های اقتصادی

5- ویروس کرونا چه معنایی  برای اقتصاد جهانی می ­تواند داشته باشد                                

6- تحلیل شوک اقتصادی ویروس کرونا و پاسخ ­های سیاستی نوآورانه                           

7- کووید-19: ابزارهای توسعة اقتصادی فدرال و پاسخ‌های بالقوه                             

8- محرک‌های اقتصادی کووید-19؛ کاهش مالیات بر حقوق و دستمزد کسب‌وکارها      

9- حمایت­ های شغلیِ چین                                                                                             

10- فراسوی کروناویروس: مسیری به سوی دوره عادی بعدی                                                 

11- چگونه می ­توان مانع ورشکستگی کسب و کارها شد                                                     

12- پیشی گرفتن از مرحلۀ بعدی بحران کروناویروس                                                       

13- طرحی برای دورکاری:  آموزه ­هایی برگرفته از چین                                                 

14- اقتصاد همه‌گیری جهانی: مورد کووید-19    

خلاصه خبری

ویروس کوید-19 (2019- nCov)  در دسامبر 2019، در شهر ووهان چین شناسایی شد و به علت گسترگی حوزه عملکرد و نرخ بالای انتقال از فردی به فرد دیگر، در حال حاضر (28 اسفند 1398) نزدیک به 160 کشور جهان از آسیای جنوب شرقی، خاورمیانه، تا قلب اروپا، آمریکا، استرالیا و آفریقا را درگیر کرده است و کشور ایران بعد از کشورهای چین و ایتالیا، سومین کانون درگیر با این ویروس شناسایی شده است. با توجه به آنکه شرط اصلی برای کنترل شیوع این ویروس، کاهش حداکثری تعاملات اجتماعی غیر ضرور حداقل در یک ماه آینده خواهد بود، لذا شیوع گسترده این ویروس در کشور، ضمن ایجاد فشار بر بخش درمان و تحمیل هزینه‌های بهداشت و سلامت به دولت و خانوارها، فشار مضاعفی را به کسب‌وکارهای اقتصادی، فعالیت‌های تولیدی، خدماتی و تجاری در ماه‌های پایانی سال 1398 وارد ساخته است. بر این اساس، اتاق ایران به‌عنوان بازوی مشاوره‌ای و نماینده بخش خصوصی، با مروری بر تجربه کشور چین و سایر کشورهای دنیا در مهار آثار اقتصادی کرونا با رویکرد حمایت از کسب‌وکارها، مجموعه راهکارهایی به صاحبان کسب‌وکارها و دولت در جهت کاهش پیامدهای اقتصادی شیوع ویروس کرونا بر اقتصاد کشور ارائه کرده است.