کووید-19 و سقوط قیمت نفت: مقابله با دو بحران در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس
اپیدمی خطرناک کرونا که خود به تنهایی دنیا را در سراشیبی رشد اقتصادی قرار داده است، اکنون در کنار اثرات دومینوی خود در اقتصاد، قیمت نفت را نشانه گرفته است. از این رهگذر، مشکلات اقتصادی اخیر جهان در کنار اختلال در زنجیره های ارزش جهانی باعث کاهش تقاضا برای کالاها و خدمات در جهان شده است که از این میان، عمده ترین آنها در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس (GCC) نفت است. گسترش کرونا موجب شوک منفی عرضه به دلیل افت ظرفیت زنجیره تأمین و همچنین، شوک منفی تقاضا ناشی از کاهش خرید مشتریان شده است. از طرف دیگر، نااطمینانی در مورد ادامه شیوع این ویروس و تأثیرات آن بر سطح تقاضای کل، به انگیزه های سرمایه گذاری و مصرف داخلی آسیب زده است. با این همه، سقوط قیمت نفت به موج دیگری از کاهش تقاضا در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس که نفت و گاز در آنها مهم ترین بخش را تشکیل می دهد انجامیده است. برای حل این معضلات، کشورهای GCC تاکنون سیاست های متفاوتی اتخاذ کرده اند. در کنار این اقدامات که هر یک در جای خود مفید بوده اند، 4 پاسخ سیاستی دیگر مطرح شده است که می تواند به این کشورها کمک کند بحران های فعلی را پشت سر بگذارند: 1) اتخاذ پاسخ های سیاستی متناسب با شدت بحران، به معنای اولویت بخشی به توزیع مجدد بودجه و افزایش کارایی مخارج دولت، به تعویق انداختن برنامه های تثبیت مالی تا بعد از فروکش کردن شرایط بحرانی فعلی و احیای کامل اقتصاد، و افزایش مخارج بخش بهداشت و درمان؛ 2) حمایت از بخش خصوصی، به ویژه بنگاه های کوچک و متوسط به معنای افزایش کمک های مالی دولت و تسهیل شرایط اعتباری و نظارتی ضمن اولویت بندی بخش های استراتژیک اقتصاد، تمرکز دولت بر مقررات محیط کسب و کار، به ویژه در حوزه اصلاح قوانین ورشکستگی و تسهیل شرایط تجدید ساختار شرکت ها، استفاده از ظرفیت صندوق های ثروت ملی، و استقراض بین المللی؛ 3) حمایت از خانوارهای آسیب پذیر از جمله کارگران خارجی و مهاجر در قالب اعطای کمک های نقدی به منظور حفظ سطح مصرف؛ 4) حمایت از تلاش های منطقه ای و جهانی در راستای کاهش خطر ورشکستگی دولت های این منطقه.