در این گزارش به بررسی تجارت جهانی پیاز پرداخته شده است . مطابق گزارش فائو کشور های هند ،چین و مصر بیشترین تولید پیاز در سال 2022 را به خود اختصاص داده اند . همچنین ایران با توجه به شرایط مناسب کشت پیاز رتبه جهانی 9 در تولید این محصول با 1,900,000 تن در این سال را به خود اختصاص داده است .با توجه به میزان مصرف پیاز در جهان از بزرگترین صادر کنندکان این محصول به ترتیب می توان به چین ،هلند و اسپانیا اشاره نمود . همچنین کشورهای امریکا ،اندونزی و ویتنام به ترتیب رتبه های اول تا سوم واردکننده پیاز در سال 2022 شناخته شده اند. همچنین در این گزارش به بررسی برخی چالش ها و موانع صادرکنندگان پیاز در ایران مانند تورم و نوسانات قیمتی،کیفیت و استاندارد ها ، مشکلات لجستیکی و حمل و نقل ،تحریم ها و مقررات تجاری ،مشکلات مربوط به پرداخت و ارز اشاره شده است و در خصوص افزایش سهم بازار صادراتی ایران راهکارهایی از جمله بهبود کیفیت و تطبیق محصولات با استاندارد های جهانی،افزایش تنوع محصولات فتوسعه زیر ساخت های لجستیکی و بهبود حمل و نقل ،ترویج برند ملی و بازاریابی موثر ،تشویق به استفاده از تکنولوژی روز جهت افزایش عملکرد و بهبود کیفیت و... عنوان شده است .

استان زنجان به عنوان یکی از قطب‌های تولید زیتون و فرآورده‌های زیتونی در ایران شناخته می‌شود. با برخورداری از شرایط اقلیمی مناسب و زمین‌های حاصلخیز، این استان به کشت و تولید زیتون و محصولات مرتبط با آن رونق بخشیده و به عنوان یکی از مناطق پیشرو در این حوزه شناخته می‌شود. زیتون به عنوان یک محصول سنتی و استراتژیک نه‌تنها به دلیل ارزش غذایی، بلکه به خاطر خواص درمانی و کاربردهای صنعتی‌اش، همواره مورد توجه قرار داشته است.

تجارت زیتون و فرآورده‌های آن به دلیل افزایش تقاضا در بازارهای داخلی و بین‌المللی، به یک حوزه درآمدزا تبدیل شده است. استان زنجان  با تولید انواع زیتون‌ها از جمله زیتون‌های خوراکی، زیتون‌های کنسروی و روغن زیتون با کیفیت، قابلیت‌های زیادی در این زمینه دارد. بنابراین، بررسی وضعیت تجارت زیتون و فرآورده‌های آن در استان زنجان می‌تواند به درک بهتری از چالش‌ها، فرصت‌ها و روندهای این صنعت کمک کند.

در این راستا، بررسی عوامل مؤثر بر تولید، صادرات، بازار داخلی و فرآوری محصولات زیتون، همچنین شناسایی مشکلات موجود ، از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف این تحقیق، شناخت و تحلیل ابعاد مختلف تجارت زیتون و فرآورده‌های آن در استان زنجان به منظور ارائه راهکارهایی برای بهبود و توسعه این صنعت است.

عسل یکی از محصولاتی است که در سراسر جهان طرفداران زیادی دارد. عسل از دیرباز کاربردهای خوراکی و درمانی بسیاری داشته است و بهواسطه خواص زیادی که دارد هر روز کاربردهای بیشتری در آشپزی و شیرینیپزی، داروسازی، محصولات آرایشی بهداشتی و دیگر مصارف پیدا میکند. ایران بهواسطه گستردگی و تنوع اقلیم عسل با کیفیت تولید کرده و رتبه سوم در تولید عسل جهان را داشته است .در این گزارش علاوه بر، بررسی تجارت عسل ایران و جهان به بررسی مشکلات موجود در تولید عسل استان زنجان نیز پرداخته است .

خواننده گرامی :
هدف از تکمیل این پرسشنامه امکان سنجی اولیه ( Pre Feasibility Study) خوشه هاي کسـب و کـار داراي پتانسیل صادرات در کشور و تدوین شناسنامه براي آنها بمنظور اجراي برنامه هاي توسـعه اي بـازار براي خوشه هاي منتخب و نیز بررسی طرح هاي اجرایی و تخصیص بودجه براي اجراي برنامـه عملیـاتی و حمایت هاي سازمان توسعه تجارت و دیگر سازمان هاي ذیربط تهیه گردیده است. جهت سـهولت و رفـع برخی از ابهامات 2صفحه راهنما شامل نحوه پاسخ دادن به فرم ها و نیز علت اصلی پرسش ها آورده شده است.

مقدمه:

از قديم‌الايام كشورهاي مختلف حاشيه خليج‌فارس شامل کشورهای امارات متحده عربی، بحرین، عربستان سعودی، عمان، قطر و کویت از شركاي تجاري طبيعي ايران و بازار مناسبي براي صادرات كالاهاي ايراني محسوب مي‌شدند؛ اما طي دهه‌هاي اخير و پس از تشكيل شوراي همكاري خليج فارس، امارات متحده عربي به تنهايي اين نقش مهم را ايفا نموده و تامين‌كننده حدود 20درصد كل واردات كشور ايران مي‌باشد. عواملي مانند شرايط اقتصاد جهاني و تجارت‌بين‌الملل و همچنين سياست‌هاي تجاري اتخاذ شده از سوي ايران و هوشمندي كشور امارات متحده عربي در بهره‌مندي از فرصت‌ها،  منجر به ایجاد چنین جایگاهی برای امارات شده است.

این گزارش به بررسی وضعیت تجارت ایران با کشورهای حوزه خلیج فارس طی  سال‌های 1383 تا شش ماهه اول 1395 می‌پردازد.

امروزه توسعه صادرات غیرنفتی ضرورتی اجتناب ناپذیر برای کشور به شمار می آید. در همین راستا صادرات کشاورزی در قالب یک راهبرد توأمانِ درون زا و برون گرا در مسیر گسترش صادرات و واردات مبادلات و با رعایت تعاملات جهانی، عقد پیمان های منطق های، حسن همجواری با کشورهای همسایه و اطراف، قادر است متن و محتوای واقعی و غیر شعاری اقتصاد مقاومتی در تمامی زیر بخشهای کشاورزی را تحقق بخشد. توجه به ثبات بازارهای صادراتی محصولات کشاورزی و جلوگیری از افزایش نوسان قیمت ها در این بازارها در زمانی که قیمتهای نفت نوسان قابل توجهی را تجربه میکند و در دوره کاهش درآمدهای نفتی بیش از پیش نیازمند توجه است. این مطالعه با هدف اصلی بررسی دلایل تغییرات قیمت محصولات صادراتی کشاورزی )آسیب شناسی صادرات کشاورزی( و نارساییهای آن در بخش کشاورزی و در مورد محصولات منتخب صادراتی انجام شده است.
در این خلاصه مدیریتی به دلیل محدودیت صفحات، تنها به بخشی از مهمترین نتایج گزارش پرداخته میشود. سایر نتایج در گزارش اصلی ارائه شده است. در این مطالعه مهمترین مواردی که بررسی شده است عبارتند از؛ بررسی روند تغییرات قیمت محصولات اصلی صادراتی در بخش کشاورزی ایران، بررسی روند تغییرات قیمت صادراتی ایران در کشورهای هدف، تحلیل ارتباط مقادیر وزنی و تغییرات قیمت صادراتی، تحلیل تغییرات قیمتهای صادراتی در قبل و بعد از تشدید تحریمها، تحلیل نقش حضور رقبای ایران در تغییرات قیمت محصولات صادراتی ایران، واکنش ایران نسبت به تغییرات قیمتهای جهانی از طریق بررسی نحوه انتقال افزایش و کاهش قیمتهای جهانی به قیمتهای صادراتی ایران، بررسی نحوه تعدیل شوک های ناگهانی وارده بر قیمت محصولات منتخب صادراتی ایران در بلندمدت، تعیین قدرت انحصاری ایران در بازارهای محصولات منتخب صادراتی، تحلیل اهمیت بستهبندی و برندسازی بر ثبات و بهبود قیمت های صادراتی و جایگاه صادراتی، پیش بینی قیمت محصولات منتخب صادراتی ایران طی سال های آتی و تغییرات آن، بررسی عوامل مؤثر بر عدم افزایش نرخ محصولات منتخب صادراتی از دیدگاه کارشناسان و فعالین اقتصادی و در نهایت جمع بندی نارسایی بازار محصولات صادراتی کشاورزی ایران. اما به دلایلی که بیان شد، تنها بخشی از مهمترین این نتایج در این خلاصه مدیریتی ارائه شده است.