انقلاب چهارم صنعتی همه بخش‌ های اقتصاد و از جمله صنعت نساجی و پوشاک را تحت تأثیر قرار داده است و رفته رفته این صنعت نیز به صورت فزاینده‌ ای در حال انطباق خود با روندهای فناورانه جدید می‌ باشد. در مأموریت‌ های اتاق بازرگانی تهران بر توسعه تجارت بین‌ المللی و خدمات کسب و کار در ۷ زنجیره ارزش و از جمله نساجی و پوشاک تأکید شده است. لذا معاونت بررسی‌ های اقتصادی تصمیم دارد روندهای مرتبط با تحول دیجیتال و توسعه این صنعت منطبق بر انقلاب چهارم صنعتی را بر پایه مجموعه‌ ای از گزارشات بین‌ المللی در یک بازه زمانی ۶ تا ۹ ماهه معرفی نماید. در این مجموعه گزارشات تلاش خواهد شد ضمن مرور اهم تحولات فناورانه این صنعت،‌ نمونه‌ های موفق تحول دیجیتال در بخش‌ های مختلف زنجیره ارزش نساجی و پوشاک معرفی شده و رویکردها، سیاست‌ ها و راهبردهای کشورهای پیشرو در تبیین شود. در انتها و بر پایه این تجارب و با انطباق دادن آن با شرایط و ویژگی‏های صنعت یاد شده در کشور، یک مجوعه سیاستی که برای تصمیم‌سازان بخش دولتی و خصوصی قابلیت استفاده را داشته باشد، تدوین خواهد شد. در این مسیر از نظرات و پیشنهادات همه فعالان کسب‏وکار استقبال می‌گردد.

ایده طرح پایش صنعت نساجی ایران، با هدف مشخص شدن وضعیت کنونی این صنعت و پیش­بینی آینده آن شکل گرفت. با جمع‌آوری آمار و اطلاعاتی از قبیل وضعیت صادرات و واردات انواع کالاهای نساجی، مصرف انواع پوشاک و منسوجات در خانوارها، تعداد و ظرفیت تولید واحدهای دارای پروانه بهره ­برداری فعال و یا در حال احداث در شاخه ­های مختلف صنعت نساجی و... منابع اولیه گردآوری شدند. برای محاسبه ظرفیت تولید واقعی انواع کالاهای نساجی و برآورد کمبودها و کاستی­ها و نقاط قوت در هر زمینه فعالیت، آمارگیری از واحدهای بزرگ­تر و یا سرشماری صنعتی از واحدهای کوچک­تر توسط متخصصان صنعت نساجی در حال انجام است. همچنین از دست اندرکاران زبده این صنعت برای بازرسی و راستی­ آزمایی اطلاعات دریافت شده از واحدهای مربوطه استفاده گردید.

هدف از انجام این پژوهش، در درجه اول مشخص شدن توان تولید محصولات مختلف این صنعت و در درجات بعدی تعیین دقیق جایگاه صنعت نساجی در بین سایر صنایع کشور و مشخص کردن میزان مصرف سرانه محصولات نساجی می­باشد. بدین ترتیب تصویر روشنی از وضعیت صنعت نساجی بدست می­آید.

با مشخص شدن وضعیت و توان تولید صنعت نساجی و با دانستن میزان واردات و صادرات، می‌توان میزان مصرف برای کل کشور و میزان مصرف سرانه را محاسبه کرده و با در نظر گرفتن این میزان مصرف سرانه، می­توان آینده‌ی صنعت نساجی را در ایران پیش‌بینی کرد.

مهم­ترین دستاورد این پژوهش، این است که توان تولید منسوجات و عمر ماشین آلات در بخش­های مختلف مشخص شده تا بتوان با تقویت بخش تولید، چه از نظر تأمین مواد اولیه مورد نیاز و افزایش تولید محصولات مختلف در کشور و چه از نظر به­روز رسانی تکنولوژی تولید (ماشین ­آلات) و بالطبع ارتقای کیفیت محصولات تولید داخل، از واردات بدون برنامه که به نظر می­رسد به شدت به این صنعت آسیب رسانیده است، جلوگیری کرد.

از دیگر دستاوردهای این پژوهش می­توان به تشکیل یک بانک اطلاعاتی جامع برای صنعت نساجی اشاره کرد که می­تواند در اختیار کل صنعت نساجی قرار گیرد؛ بدین ترتیب علاوه بر اینکه وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت جهاد کشاورزی، صنایع پتروشیمی، سازمان برنامه و بودجه و سایر سازمان‌های ذی‌ربط می‌توانند از راهکارهای ارائه شده و اطلاعات موجود در این پژوهش برخوردار شده و برای آینده این صنعت برنامه ­ریزی­ هایی داشته باشند. صاحبان صنعت در رشته­های مختلف نیز می­توانند از این برنامه ­ریزی ­ها بهره­مند شده و به سرمایه­ گذاری­ های خود جهت بدهند.

بدین منظور با توجه به طبقه بندی بین المللی منسوجات (آیسیک) زمینه فعالیت­ های مختلف این صنعت شناسایی و برای هر یک از رسته­ های مذکور فرم ­هایی تدوین شد. سپس با کمک کمیته­ های تخصصی مختلف انجمن صنایع نساجی ایران متشکل از افراد خبره و با تجربه در زمینه­های مختلف، نمایندگی ­های فروش ماشین آلات نساجی، انجمن­های نساجی استان ­های مختلف، اصناف تهران و ... فهرستی از کارخانجات بزرگ که عمدتاً در زمینه تولید الیاف، تولید نخ یکسره، تولید نخ ریسیده شده، بافندگی تاری و پودی، حلقوی تاری و پودی، فرش ماشینی، موکت، منسوجات بی­بافت، تکسچرایزینگ، رنگرزی، چاپ و تکمیل فعالیت داشتند، تهیه گردید.