اولویت های همکاری اقتصادی - تجاری با ژاپن
تهیه گزارش "اولویت های همکاری اقتصادی-تجاری با ژاپن" به درخواست معاونت اقتصادی اتاق تهیه شد. این گزارش که 90% آن تکمیل شده است مبتنی بر چهار فصل می باشد. در فصل اول، نگاهی اجمالی به اقتصاد ژاپن با توجه به شاخص های عمده اقتصادی (تولید ناخالص داخلی، ارزش افزوده بخش ها و ...) و شاخص رقابت پذیری این کشور صورت گرفته است.
در فصل دوم، به بخش های اقتصادی دارای پتانسیل ژاپن در سطح بین المللی، بر اساس شاخص مزیت رقابتی آشکار شده و دیگر منابع بین المللی پرداخته شده است. این بخش ها شامل صنعت اتومبیل، هواپیما و تجهیزات حمل و نقل، ماشین آلات، کامپوتر، ابزار نوری (اپتیکی) و الکترونیکی، دستگاه ها و تجهیزات مخابرات، مواد و محصولات شیمیایی، آهن و فولاد، صنعت رباتیک، صنعت فناوری ارتباطات و اطلاعات، فناوری های بر هم زننده، تحقیق و توسعه و بسته مالکیت فکری می باشد.
در فصل سوم، شرکت های بزرگ و مطرح در رتبه بندی شرکت های بزرگ دنیا از نظر ارزش بورسی و میزان فروش، بر اساس سایت های Fortune یا Forbes فهرست شده اند.
در فصل آخر نیز، ابتدا اولویت های سرمایه گذاری ایران بر اساس فهرست وزارت صنعت، معدن و تجارت عنوان خواهد شد و سپس بخش های مزیت دار ژاپن بر اساس آنچه گفته شد استخراج می گردد. بعد از این دوقسمت رشته های فعالیت اقتصادی فعالان اتاق بازرگانی ایرانی و تطابق مزیت های ژاپن در آنها و در نهایت ترکیب اولویت های کشور و رشته های اصلی فعالیت های اقتصادی بازرگانان با مزیت های ژاپن صورت گرفته و همچنین به مواردی که ژاپن در آنها دارای اولویت است ولیکن در فهرست وزارت صمت و فعالیت های اقتصادی بازرگانان جای ندارد اشاره (در متن گزارش توضیح کامل دارد) و پیشنهاداتی عرضه شده اشت.
استفاده مطالب این گزارش بدون دخل و تصرف و با ذکر منبع بلا مانع می باشد.
بروشور اقتصاد به زبان ساده (شماره 24)- موضوع: بهره وری
به منظور آشنایی هرچه بیشتر فعالین اقتصادی با مفاهیم اقتصادی و به کارگیری صحیح این موارد در تحلیلهای اقتصادی محیط کسب و کار، ایده تهیه و ارائه بروشورهایی با عنوان "اقتصاد به زبان ساده" در معاونت اقتصادی اتاق ایران طرح گردید و توسط مرکز تحقیقات و بررسیهای اقتصادی به اجرا درآمد. شماره بیستم و چهارم این بروشور به بحث "بهره وری" اختصاص یافته است.
امروزه کشورها تمام تلاش خود را معطوف به افزایش رشد اقتصادی نموده اند که این مهم از دو طریق افزایش کمی نهادهها و ارتقاء بهره وری کل عوامل تولید حاصل میگردد. با توجه به اینکه اصل کمیابی منابع همواره به عنوان یک محدودیت مهم و اساسی در فرآیند تولید مطرح میباشد، لذا راهکار اصلی برای دسترسی به تولیدات بیشتر و با کیفیتتر، بهبود بهره وری عوامل تولید است که با استفاده بهینه از امکانات و منابع تولید بدست میآید. درواقع امروزه محدودیت منابع از یک سو و گسترش رقابت در بازارهای داخلی و خارجی از سوی دیگر سبب شده است که ارتقاء بهره وری به عنوان موثرترین و بهترین روش جهت تامین رشد تولید مستمر و دستیابی به رشد اقتصادی پایدار مطرح شود و یکی از اولویتهای ملی کشورها به حساب آید. از همین رو این نسخه از بروشور به بررسی مفهوم بهره وری، اهمیت آن در تحقق رشد اقتصادی و شاخصهای بهره وری اختصاص یافته است.
با توجه به اینکه رشد بهره وری کل عوامل تولید برابر با آن بخش از رشد تولید است که مربوط به رشد کمی عوامل تولید نیست، در نتیجه باید به دنبال شناسایی عوامل بهبود دهنده سطح کیفی عوامل تولید که به ارتقاء بهره وری کل عوامل تولید منجر میشود، بود. در همین راستا به این مهم در بروشور پرداخته شده و مواردی از قبیل ورود دانش به تابع تولید، توسعه سرمایه انسانی، برقراری ثبات اقتصادی و سیاسی، افزایش فعالیتهای تحقیق و توسعه، وجود چارچوب نهادی کارآمد و توسعه زیرساختهای فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان مهمترین عوامل موثر بر بهبود بهره وری شناسایی شدهاند.
با وجود اینکه مقوله بهبود بهره وری در برنامههای مختلف توسعه ایران و سند چشم انداز مورد توجه قرار گرفته است، اما نگاهی به شاخص روند بهره وری طی سالهای اخیر حاکی از آن است که وضعیت بهره وری در کشور نه تنها بهبود نیافته بلکه در برخی از سالها شاخص بهره وری کل عوامل تولید دارای روند نزولی بوده و رشد بهره وری نیز در چندین سال منفی بوده است. بنابراین با وجود اینکه موضوع رشد بهره وری و اختصاص سهمی برای آن در تحقق رشد اقتصادی در برنامه های توسعه کشور همواره مورد توجه قرار گرفته است اما براساس آمارهای موجود، مولفه مذکور دارای وضعیت مناسبی در کشور نمیباشد و تاکنون سهم در نظر گرفته شده برای آن در تامین رشد اقتصادی کشور تحقق نیافته است. درواقع بررسی روند شاخصهای بهره وری طی سالهای بعد از انقلاب نشان میدهد که اقتصاد کشور عمدتا بر پایه استفاده از منابع شکل گرفته و در زمینه استفاده بهینه از نیروی کار و سرمایه در وضعیت مطلوبی قرار ندارد.
در شرایطی که مناسبات اقتصادی جهان براساس الگوی اقتصاد دانش محور است، الگوی اقتصاد منبع محور و متکی به درآمدهای نفتی، بدون توجه به تولید و بهره وری نمیتواند مشکل گشای اقتصاد ایران باشد. جمعیت فزاینده کشور و نیازهای رو به رشد آنها از یک سو و غیرقابل اتکا بودن درآمدهای نفتی و محدودیت منابع موجود جهت برآورده ساختن این نیازهای فزاینده از سوی دیگر، این مهم را آشکار میسازد که راهکار اصلی برای دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی پایدار و رهایی از وابستگی به درآمدهای نفتی، تمرکز بر مسئله بهبود بهره وری عوامل تولید است. چراکه در صورت ارتقاء بهره وری میتوانیم با استفاده از منابع و امکانات موجود، به صورت کاراتر عمل کنیم و ثروت ملی خود را افزایش دهیم. اگر اهتمام جدی نسبت به بهبود بهره وری عوامل تولید نداشته باشیم و تنها در برنامه ها و اسناد کشور به آن اشاره کنیم، نمیتوانیم وابستگی کشور به درآمدهای نفتی را کاهش دهیم و به رشد و توسعه پایدار دست یابیم.