واژه ساختار فضایی مدت هاست وارد علوم برنامه ریزی منطقه ای، جغرافیا و برنامه ریزی، آمایش سرزمین و طرح های کالبدی و شهرسازی شده اس. این علم در دهه 1960 توسط والترایزارد بنیان نهاده شد و از تلفیق جغرافیایی محیطی و اقتصاد منطقه ای پدید آمد. منظور از فضا در همه برنامه ریزی های توسعه، « محیط و کالبدی است که همه عوامل توسعه در آن قرار داده می شوند». هدف از ساماندهی ساختار فضائی برقراری بهینه ترین روابط میان انسان و فعالیت ها و محیط کالبدی استقرار آنها می باشد. مطالعات ساختار فضائی بخشی از مطالعاتی است که به صورت جامع و گسترده برای هدایت توسعه و عمران در منطقه گرمسیری ماوراء در استان های کرمانشاه و ایلام برای بهینه ترین بهره برداری از اثرات انتقال آب رودخانه سیروان و شاخه های متاقطع با آن، انجام گرفت.

واژه ساختار فضایی مدت هاست وارد علوم برنامه ریزی منطقه ای، جغرافیا و برنامه ریزی، آمایش سرزمین و طرح های کالبدی و شهرسازی شده اس. این علم در دهه 1960 توسط والترایزارد بنیان نهاده شد و از تلفیق جغرافیایی محیطی و اقتصاد منطقه ای پدید آمد. منظور از فضا در همه برنامه ریزی های توسعه، « محیط و کالبدی است که همه عوامل توسعه در آن قرار داده می شوند». هدف از ساماندهی ساختار فضائی برقراری بهینه ترین روابط میان انسان و فعالیت ها و محیط کالبدی استقرار آنها می باشد. مطالعات ساختار فضائی بخشی از مطالعاتی است که به صورت جامع و گسترده برای هدایت توسعه و عمران در منطقه گرمسیری ماوراء در استان های کرمانشاه و ایلام برای بهینه ترین بهره برداری از اثرات انتقال آب رودخانه سیروان و شاخه های متاقطع با آن، انجام گرفت.

واژه ساختار فضایی مدت هاست وارد علوم برنامه ریزی منطقه ای، جغرافیا و برنامه ریزی، آمایش سرزمین و طرح های کالبدی و شهرسازی شده اس. این علم در دهه 1960 توسط والترایزارد بنیان نهاده شد و از تلفیق جغرافیایی محیطی و اقتصاد منطقه ای پدید آمد. منظور از فضا در همه برنامه ریزی های توسعه، « محیط و کالبدی است که همه عوامل توسعه در آن قرار داده می شوند». هدف از ساماندهی ساختار فضائی برقراری بهینه ترین روابط میان انسان و فعالیت ها و محیط کالبدی استقرار آنها می باشد. مطالعات ساختار فضائی بخشی از مطالعاتی است که به صورت جامع و گسترده برای هدایت توسعه و عمران در منطقه گرمسیری ماوراء در استان های کرمانشاه و ایلام برای بهینه ترین بهره برداری از اثرات انتقال آب رودخانه سیروان و شاخه های متاقطع با آن، انجام گرفت.

سند رونق تولید استان کرمانشاه در سال 1398 به مناسبت نام گذاری این سال توسط رهبر معظم انقلاب، تنظیم گردید. این سند در مسیر رونق تولید و کاهش مشکلات واحدهای تولیدی و اقتصادی استان کرمانشاه، با همکاری بخش خصوصی، بخش دولتی و با حضور همه افراد، نهادها و دستگاه های اداری ذی مدخل در امر تولید استان تهیه و تنظیم شده است. آنچه می تواند عامل رونق و موفقیت تولید و موفقیت این سند گردد، مسئولیت پذیری بالا و مشارکت جدی همه افراد، دستگاه های اداری، نهادها وتشکل های ذینفع این حوزه خواهد بود. این سند در راستای مأموریت های معمول سازمان ها و تشکل ها تنظیم شده است و بر نقش تسهیل گری ذی نفعان این حوزه در آن تأکید شده است.

استان کرمانشاه با حدود 25000کیلومتر مربع مساحت و 1900000نفر جمعیت، حـدود 1.5درصـد مسـاحت کشـور، 2.5 درصد جمعیت، یک درصد واحدهاي صنعتی، بالاتر از 8.5درصد صادرات غیر نفتی کشور از مرزهـاي اسـتان، حـدود 9 میلیارد متر مکعب آب سطحی و زیرزمینی در سال، حدود 10درصد آثار تاریخی و 5درصد زمینهاي قابل کشت کشور را داراست. این در حالی است که این استان داراي 330کیلومتر مرز مشترك با عراق )هم منطقه کـرد نشـین و هـم منطقـه عرب نشین،( سه بازارچه مرزي فعال، معادن مهم نفت و گاز و قیر طبیعی قابل توجه است. قرارگـرفتن در مرکزیـت غـرب کشور منجر شده است تا استان کرمانشاه به محور اصلی ترانزیت و جابجایی کالا و مسافر به کشور عـراق تبـدیل شـود. در کنار ظرفیت بسیار بالا در زمینه هاي فرهنگی – هنري، بایستی تنوع اقلیمی براي تولید محصولات کشاورزي، پـرورش دام و طیور و گیاهان دارویی را نیز به قابلیتهاي موجود استان افزود. این استان به صورت تاریخی محل تولید محصولات کشاورزي و دامداري بوده است. این مزیت تـاریخی و سـنتی کـه بـه واسطه معتدل بودن آب و هوا و نیز دارا بودن حدود 5درصد زمینهاي حاصل خیز کشور بوجود آمده است باعث شده تا به صورت سنتی این استان را قطب کشاورزي بدانند و انتظارات این حوزه بیشتر از سایر حوزههاي اقصادي در همه اعصار مدیریتی استان بوده است. با وجود این مزیت تاریخی متأسفانه عدم تخصیص مناسـب منـابع مـالی و سـرمایه گـذاريهـاي زیربنایی و صنعتی به حوزه صنعت و مخصوصاً زیرساختهاي تولید در استان، باعث شده است تا نه تنها این مزیت بزرگ تولید محصولات کشاورزي در استان نتواند بخش عمدهاي از تولید ارزش افزوده، درآمد و اشتغال را پوشـش دهـد، بلکـه محصولات تولیدي این بخش نیز به علت عدم وجود صنایع تبدیلی کافی و مناسب، مشمول قاعده فـروش نرفتگـی شـده و دست کشاورزان را در تصاحب دست رنج خویش خالی گذاشته است

نگاهی گذرا به بخش صنعت استان کرمانشاه در 8نکته و 8تحلیل

یکی از مهم ترین، اصول جهت دستیابی به توسعه اي موزون و همه جانبه در کلیه زیر بخش ها ، توجه ویژه به شرایط ، پتانسیل ها و موقعیت منطقه می باشد که دستیابی به شناختی جامع و کامل در این خصوص نیازمند مشارکت کارشناسان ، صاحبنظران و مردم آن منطقه در فرآیند برنامه ریزي و تصمیم گیري است. همانطور که از عنوان برمیآید، در واقع میخواهم بپرسم که چرا اقتصاد استان در یک تعادل سطح پایین گرفتار آمده است. چه عواملی میتوانند این تعادل سطح پایین را بر هم بزنند و ما را به یک تعادل سطح بالاتري سوق بدهند. ما در وضعیتی هستیم که تولید ناخالص داخلی استان حدود چهار میلیارد دلار است.چرا؟ اگر اقتصاد را به مثابه یک پدیده پویا در نظر بگیریم این اقتصاد حاصل کنشهاي متقابل بازیگران آن است. اینکه اقتصاد ما در این سطح باقی مانده به هر حال بازیگران اقتصادي و اجتماعی در آن نقش داشتهاند. ما سوالمان این است که چه مسائل و چالشهایی در این بازارها در کل چرخه اقتصادي به وجود آمده؟ اگر این مسائل و چالشها درست درك شوند و صورتبندي صحیحی از آنها ارائه شود و آنگاه بتوان به یک اتفاق نظر کارشناسی پیرامون آنها دست یافت میتوان انتظار داشت که نظام اقتصادي در اتخاذ تصمیمها و سیاستها با دشواريهاي کمتري مواجه شود. البته سنخ شناسی و تشخیص مسائل به خودي خود کار دشواري است. چهار مرحله دارد. مثل هر دوره رونق یا رکودي که ما در حوزه مسائل اقتصادي میخواهیم مورد بررسی قرار دهیم اول باید مسائل تشخیص دهیم و بعد در باب آنها تصمیمگیري کنیم، سپس به مرحله اجرا در بیاید و بعد هم تأثیرگذاري آنها را مورد ارزیابی قرار دهیم. در این سنخ شناسی و تشخیص مسئله آنچه که اهمیت دارد تشخیص مسائل واقعی و عارضی از یکدیگر است. فرضاً تورم و بیکاري دو عارضه نامطلوب هستند.

این گزارش در ابتدا وضعیت عمومی استان کرمانشاه را براساس شاخص های اصلی اقتصاد استان معرفی می نماید. در قسمت اول گزارش چارچوب تحلیلی برای نشان دادن دینامیک مهاجرت در استان ارائه و تمرکز مهاجرت و نسبتهای خالص آن بیان می گردد. سپس با استفاده از ضریب مکان وضعیت جریان تغییرات این ضریب را در سالهای 1379 تا 1390 مورد بررسی قرار داده و کسب و کارهای اصلی استان را در چهار گروه دارای مزیت در حال رشد، دارای مزیت در حال افول، عدم مزیت در حال رشد و عدم مزیت در حال افول معرفی می نماید.

در راستاي درك پویایی هاي سیستم کسب وکار و اشتغال استان کرمانشاه و تعیین نوع مواجهه سیستمی براي توسعه اشتغال پایدار در این استان، مطالعهاي ذیل مطالعات میدانی طرح ملی توسعه کسبوکار و اشتغال پایدار )تکاپو( انجام شده است. گزارش حاضر خلاصهاي از نتایج مربوط به این مطالعه را ارائه مینماید. طرح تکاپو، با درك دقیق و نزدیک مختصات اقتصادي، اجتماعی و صنعتی متناسب با هر استان، ایجاد اشتغال پایدار را مدنظر قرار میدهد. در این چارچوب سعی بر آن است تا با درك پویاییهاي سیستمی در رسته فعالیتهاي مختلف و سیستمهاي کسب وکار محلی و منطقه اي و رفع گلوگاههاي آنها، مشاغل جدیدي در رسته فعالیتهاي اصلی زنجیره کسبوکار )اشتغال مستقیم( و درحلقه هاي مکمل آن، همچون توزیع و تأمین )اشتغال غیرمستقیم( ایجاد گردد. بعلاوه، این مواجهه سیستمی در اقتصاد، با تحریک نوآوري و کارآفرینی و تغییر الگوهاي تولید، مشاغل جدید را بر اساس تقاضاي جدید ایجاد میکند. در این حالت، نقش سیاستهاي معطوف به ارتقاء مهارتهاي فردي و تخصصی، سیاستهاي فعال و منفعل بازار کار و مانند آن بازتعریف خواهند شد.فرایند مطالعاتی طرح تکاپو در استان کرمانشاه با رویکرد پایین به بالا، معرف ویژگیهاي واقعی اقتصادي و اجتماعی استان بوده که بر همین مبنا مسیر را براي توسعه درونزا هموار میسازد. این گزارش از سه بخش اصلی تشکیل شده است. بخش نخست، به معرفی توانمنديها، ساختار اشتغال استان و معرفی ویژگیهاي کلی اقتصادي و اجتماعی آن میپردازد. بخش دوم، با در نظر داشتن مزیتها و منابع موجود استان و همچنین ساختار شکل یافته اشتغال و کسبوکار، استان کرمانشاه را به سه منطقه که عمده اشتغال استان را شکل دادهاند، تقسیم میکند. منطقه اول، بخش میانی کشیده شده از شرق تا غرب استان به صورت یک منطقه با بیشترین پوشش جغرافیایی در فعالیت شامل شهرستانهاي کنگاور، سنقر، صحنه، کرمانشاه، روانسر، دالاهو، سرپل ذهاب با محوریت فعالیتهاي کشاورزي شامل زراعت، باغداري، دام و طیور و شهرستانهاي پاوه، دالاهو. منطقه دوم، بخش مرز غربی استان و مرکز استان به صورت یک منطقه دو پاره با محوریت مرز و خدمات تجارت وارداتی و صادراتی، عمده فروشی و خرده فروشی و تجارت چمدانی شامل شهرستانهاي کرمانشاه، جوانرود، پاوه، ثلاث باباجانی و قصر شیرین و منطقه سوم، بخش جنوبی و میانی استان شامل شهرستانهاي هرسین، کرمانشاه، روانسر، اسلام آباد غرب و گیلانغرب با محوریت فعالیتهاي مربوط بخشهاي صنعتی و معدنی. در اصل، این رستههاي کسبوکاري، اقتصاد محوري و ریشهاي استان را شکل دادهاند. در این بخش سعی بر آن است تا عوامل موثر بر پویاییهاي اشتغال و کسبوکاري همچون کارکردهاي پشتیبان) زیرساختهاي مورد نیاز، هماهنگی نهادهاي دولتی و غیردولتی، ارائه کنندگان خدمات کسب وکاري، تکنولوژي، مهارت و تخصص(و قوانین و مقررات) قوانین، استانداردها، هنجارها و نٌرمها( مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. هدف از این تحلیل و بررسی، استخراج چالشهاي محوري و گلوگاه هاي سیستمی حاکم بر کسب وکارهاي موجود استان است تا از طریق آن بتوان راهکارهاي بهبود این سیستمهاي کسب وکاري را معرفی نمود.
در بخش سوم، متناسب با تحلیلهاي بخش دوم، به منظور توسعه اشتغال و کسبوکارهاي موجود، رسته فعالیتهاي اولویت دار استان که با توسعه آنها بیشترین اثرگذاري بر توسعه سایر رستههاي کسبوکاري استان نیز میسر میشود، شناسایی شده و به تفکیک مورد ارزیابی قرار میگیرند. در انتهاي این بخش نیز پیشنهادات و راهکارهاي متناسب با مداخلات توسعه ارائه خواهد شد. نگاه تک بعدي امنیتی طی 35سال گذشته در استان باعث شده است تا مرزها از جمعیت بهرهور خالی شده و مجموعه حاکمیت عملاً مجبور به قبول فعالیتهاي اقتصادي غیرقانونی و غیررسمی از سوي مرزنشینان به دلیل جلوگیري از مهاجرت و خالی شدن این مناطق از سکنه شوند. مرز نشینان نیز با علاقه بیش از حد به این فرصت، از فعالیتهاي مناسب بلند مدت دور شده و همچنان خود و سرمایه هاي بدست آمده از این مسیرها را سیال نگهداري میکنند تا بدون مشکل بتوانند در شرایط خاص آن را جابجا کنند. درشرایطی که بهرهوري هر واحد سرمایه و نیز تعداد نیروي کار تخصصی پائین است و فعالیتهاي قالب استان در حوزه تجارت تعریف و ظهور مییابند. اصلیترین سرمایههاي شکلگرفته در داخل استان نیز متأسفانه به صورت سیال حفظ شده و پدیده مهاجرت نخبه گان و خروج سرمایه از استان یک پدیده غالب بوده، قابل مشاهده است. نمودار زیر وضعیت موجود و چارچوب مطلوب استان را درانتخاب استراتژي توسعه اقتصادي به نمایش میگذارد.

بناست با شما در مورد استانی از استانهای ایران صحبت کنیم بنام کرمانشاه، در برخی از منابع تاریخی و مکتوب ایران زمین از کرمانشاه به عنوان نگین تمدن یا سرزمین سنگ و آب و یا هندوستان ایران زمین یاد شده است. در این نوشتار شما بیشتر با چهره اقتصادی و اجتماعی این استان آشنا خواهید شد که بیشترین تنوع در آب و هوا، مذاهب، گویش ها و زبان ها را دارد و همه مردمانش در یک نقطه اشتراک دارند و معروفند، مهمان نوازی. خوب یا بد، معمولا غیر بومی ها در استان کرمانشاه موفق تر از بومی ها هستند و غالبا فرهنگ و اخلاق اجتماعی این مردمان بنا بر خدمت و تعظیم در برابر مهمانان، کارفرمایان و صاحبان جایگاه های والای اقتصادی و اجتماعی است. این استان در گذشته یکی از مراکز قدرت ساسانیان بوده و آثار تاریخی جهانی مثل کتیبه بیستون کهن ترین اثر ایرانی و بزرگترین سنگ نوشته جهان ثبت در میراث جهانی یونسکو، طاق بستان، معبد آناهیتا و ... گواهی روشن بر اسناد تاریخی موجود است. قدیمی ترین سکونت گاه بشری خاورمیانه در ایران و استان کرمانشاه قرار دارد. تپه شیخی خان دینور در شهرستان صحنه که قدمت آن توسط آزمایش کربن چهارده، پروفسور راجرس متیوس در انگلستان و دانشگاه آکسفورد با 11 هزار و 800 سال مشخص و به عنوان قدیمی ترین سکونت گاه بشر در خاورمیانه معرفی گردید.