خلاصه مدیریتی

گزارش­ بانک جهانی در رابطه با تاثیرات کرونا بر تولید ناخالص داخلی و تجارت کشورها نشان از افت شدید درآمد افراد و افت رشد تولید ناخالص داخلی کشورها دارد. به اعتقاد بانک جهانی کرونا به چند روش می‌تواند بر اقتصاد کشورها و به تبع آن جهان تاثیر بگذارد که عبارت است از: کاهش اشتغال، افزایش در هزینه‌های معاملات بین‌المللی‌، کاهش شدید در سفر و کاهش در تقاضا برای خدماتی که نیاز به ارتباط نزدیک و مستقیم افراد با یکدیگر دارد.

همچنین شورای سفر و گردشگری جهانی، در خصوص کاهش 12 تا 14 درصدی سفر در جهان طی سه ماهه سال 2020 و پیش­بینی از دست رفتن 50 میلیون شغل در این صنعت جهانی (که 30 میلیون از آن متعلق به آسیا است) خبر داده است.

صنعت سفر و گردشگری در ایران نیز مصون از این آسیب­ ها نمانده و به دنبال شیوع ویروس کرونا در کشور، بنا بر آمار اعلام شده از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ۵۴ درصد سفرها نسبت به مدت مشابه کاهش یافته و۸۰ هزار نفری که به‌صورت مستقیم در صنعت گردشگری فعال هستند در صورت عدم حمایت و برنامه‌ریزی بیکار می­شوند.

لازم به ذکر است آنچه در واقعیت و به شکل پایدار می‌تواند رونق دوباره گردشگری در کشور را رقم بزند «وجود تقاضای گردشگری» است. این تقاضا برای ایران بیشتر تقاضای داخلی است تا خارجی، و انتظار می­ رود به دلیل ادامه بیماری آسیب این بخش ادامه داشته باشد.

در همین راستا و با توجه به اهمیت سفر و گردشگری در اقتصاد دنیا و در جهت کنترل پیامدهای مخرب شیوع این بیماری، کشورها بسته­ های حمایتی و مشوق­ هایی ارائه کرده­ اند تا از فروپاشی بخش گردشگری جلوگیری نمایند. اقدامات حمایتی دولت­ها از این صنعت در سه حوزه حمایت از معیشت کارگران، حمایت مالی و تزریق نقدینگی است.

در گزارش حاضر ضمن بررسی تجربه کشورهای چین، ژاپن، ایتالیا، ترکیه، فرانسه، بریتانیا، اسپانیا، آلمان، پرتغال، استرالیا و سنگاپور در حمایت از کسب و کارها و ارائه مشوق­ های دولتی در دوره شیوع همه­ گیری با تمرکز بر بخش گردشگری و مقایسه با ایران، تلاش شده تا راهکارهایی برای حمایت موثرتر از این بخش در اختیار تصمیم­ سازان و سیاستگذاران عرصه اقتصادی قرار داده شود.