تقریبا در تمامی دولتهای گذشته، سیاستگذاری بلند مدت و کلان اقتصادی به منظور تغییرات ساختاری در اقتصاد ایران، با ناکامی مواجه بوده است و آنچه فضای غالب سیاستگذاری را قبضه نموده، سیاستگذاریهای مناسبتی و اقتضایی بوده است. به عبارتی فعالان اقتصادی یا به دلیل وابستگی اقتصاد به نفت، در معرض شوکهای خارجی قرار داشتند و یا به دلیل عدم وجود برنامه ای هدفمند و قابل اجرا، در معرض تصمیمات خلق الساعه قرار دارند. فضایی که قربانی اصلی آن، تولید و در نتیجه اشتغال و رفاه عمومی است.
مرکز پژوهش های اتاق ایران با همکاری اتاق تهران با انتشار گزارش آینده اقتصاد، تولید و بخش خصوصی: بینش های رئیس جمهور آینده و پیشنهادها، تلاش کرده تا با ارائه مختصری از وضع موجود کشور و بیان روند برخی شاخصهای کلان اقتصادی و چشماندازهای متصور برای آینده آنها، تصویری کلی از مسیر فعلی و پیش روی اقتصاد کشور ارائه و متناسب با آن، پیشنهادهای اصلی بخش خصوصی، بیان نماید.
متن کامل گزارش را در پیوند زیر مطالعه فرمایید:
بخش خصوصی انتظار دارد کاندیدهای محترم ریاست جمهوری رویکردهای خود را درباره محورهای زیر به روشنی بیان کنند:
- اعتبار دولت ها نزد فعالان اقتصادی مخدوش شده است. سالهاست دولت ها آنقدر وعده داده اند اما در عمل خلف وعده کرده اند که فعالان اقتصادی در ارزیابی پایش محیط کسب و کار، یکی از مولفه هایی که همیشه گلایه می کنند "بی ثباتی سیاستها، قوانین و مقررات و رویههای اجرایی ناظر بر کسب و کار" است. چگونه قرار است اعتبار را به دولت بازگردانند؟
- ایران دارای ظرفیتهای بزرگی در حوزه ذخایر انرژی، اقتصاد دریا محور، معادن، نیروی انسانی جوان و توانمند و خلاق و دهها مزیت دیگر است. برنامه شما برای تحقق این ظرفیتها برای خلق ثروت و درآمد برای مردم کشور چیست؟
- در برخی وزارتخانه ها و سازمانهای کلیدی، مقدرات اقتصاد کشور و فعالان اقتصادی به دست نظام دیوانسالاری کم تجربه داده شده است و افرادی که شناخت دقیقی از امور تولید و صادرات و واردات ندارند، تصمیم های اصلی را در این حوزه ها می گیرند. کاندیداهای محترم چه راه حلی دارند؟
- تقویت تولید اولویت چندم آنهاست و چه کار مشخصی قرار است برای تقویت بنیه تولیدی کشور انجام دهند؟
- بخش خصوصی در نظریه اقتصادی آنها چه جایگاهی دارد؟ آیا مثل وضعیت فعلی بخش خصوصی فقط اجازه ورود به رشته فعالیت های با ارزش افزوده پایین دارد یا به بخش های با ارزش افزوده بالا مثل نفت و گاز و پتروشیمی و معدن و غیره می تواند به راحتی وارد شود؟
- حد مداخله مطلوب در بازار و قیمت گذاری کالاهای خصوصی از نظر آنها چیست؟
- هزینه مبادلات اقتصادی ایران در سطح بین المللی بالاست. برای کاهش هزینه های مبادله و به طور مشخص پیوستن به گروه ویژه اقدام مالی(FATF) چه برنامه ای دارند؟
- آیا قائل به تفکیک سیاست ها و مقررات در خصوص ارز حاصل از صادرات محصولات منبع پایه(مانند پتروشیمی و معدنی و ...) از صادرات محصولات کشاورزی و صنعتی ، خدمات فنی و مهندسی و فرش و صنایع دستی هستند و آیا قائل هستند که ارزهای حاصل از صادرات محصولات کشاورزی و صنعتی و خدمات فنی و مهندسی و صنایع دستی و از این قبیل کالاها، در بازار تعیین شود؟
- اگر بازار داخلی درباره یک کالا کمبود داشته باشد و همزمان، صادرات آن کالا هم امکان پذیر باشد. آیا شما صادارت آن کالا را ممنوع خواهید کرد؟
- مهمترین اولویت دیپلماسی اقتصادی آنها چیست؟ آیا تحریم زدایی اولویت دیپلماسی اقتصادی آنهاست یا معتقدند که بدون لغو یا کاهش معنادار تحریمها، امکان ارتباط نرمال با اقتصاد جهانی وجود دارد؟
بدیهی است با مشخص شدن رویکرد کاندیداهای محترم درباره موضوعات فوق است که میتوان بینش اقتصادی آنها و آینده سیاستها را پیشبینی کرد. در این گزارش پیشنهادهایی درباره سیاست های اقتصادی و بین المللی مطرح شده است که به تدریج کامل تر و به موقع برای رئیس جمهور منتخب ارسال خواهد شد.