خلاصه مدیریتی

از ميان خدماتي كه اتاق بايد به جامعه كسب وكار ارائه دهد، خدماتي كه به شركت­هاي كوچك و متوسط ارتباط مي ­يابد، از اهميت ويژه ­اي برخوردار است. توسعه و افزايش توان كسب وكارهاي كوچك از جنبه­ هاي مهم توسعه اقتصادي در بيش از دو دهه بوده است. بنابراين، اتاق­ها بايد به گونه ­اي ظرفيت­هاي خود را توسعه دهند كه بتوانند در زمينه توسعه محصول، فناوري، سرمايه­ گذاري و بازاريابي به شركت­هاي كوچك و متوسط مشاوره دهند. از سوي ديگر، شركت­هاي كوچك و متوسط براي رقابت با محصولات در بازارهاي ملي و بين­ المللي به دريافت مشاوره از اتاق نياز دارند.

ارائه خدمات مشاوره در ارتباط با كسب وكارها در بسياري از اتاق­ها، معمول است، اما در پاره اي از مواقع، نياز فعالان اقتصادي از خدمات مشاوره عادي فراتر مي­رود و خواهان دريافت مشاوره­ هاي تخصصی ميگردند. اتاق در صورت ارائه خدمات مشاوره تخصصي مي­تواند از متقاضيان هزينه مطالبه نمايد. برخی از اتاق­ها در دنیا خدمات مشاوره تخصصی به اعضای خود ارائه می­دهند که از جمله می­توان به اتاق­های آلمان، ترکیه، فرانسه، اتریش و اتاق اصفهان در ایران اشاره کرد.

اتاق حرفه­ ها و مهارت­های صنعتی در آلمان طیف وسیعی از خدمات مشاوره را ارائه می­دهد. به طور مثال در سال 2009، 53 اتاق حرفه و مهارت­های صنعتی موجود در این کشور حدود 850 مشاور فنی و بازرگانی را استخدام کرد که این پروژه از سوی دولت تامین مالی شد. لازم به ذکر است که خدمات مشاوره ارائه شده توسط اتاق در واقع یک مشاوره ابتدایی محسوب شده که نباید از سقف ساعتی معین، تجاوز نمایند. بعد از این مرحله مراجعین به خدمات مشاوره ارائه شده در خارج از اتاق ارجاع داده می­شوند. اولین مشاوره انجام شده توسط اتاق حرفه­ ها و مهارت­های صنعتی معمولا به صورت رایگان است.

در ترکیه، اتاق استانبول به سرمایه­ گذاران خارجی برای آشنایی با فرآیندهای تاسیس شرکت در ترکیه مشاوره می­دهد. برای کمک به سرمایه­ گذاری مستقیم خارجی، این اتاق مرکز مشاوره سرمایه­ گذاری را ایجاد نموده که وظیفه آن دسترسی به اطلاعات و خدمات، تسریع در فرآیند ثبت شرکت و تکمیل فرآیند مذکوراست. علاوه بر موارد فوق الذکر در اتاق استانبول، برخی شرکت­های تخصصی مشاوره هم با اتاق­های بازرگانی در ترکیه همکاری می کنند. به طور مثال شرکت FMConsulting  یک شرکت خدماتی مشاوره است که در استانبول مستقر می­باشد. این شرکت در سال 1999 تاسیس و اکنون یکی از باسابقه­ ترین شرکت­های مشاوره از این نوع در ترکیه است.

مهم­ترین نوع مشاوره در اتاق­های بازرگانی در اتریش مشاوره کشاورزی است که توسط اتاق کشاورزی این کشور ارائه می­شود. در واقع مشاوره کشاورزی در اتریش از روش مشاوره "دانش کشاورزی و سیستم اطلاعات" (AKIS) در اروپا پیروی می­کند. اتاق­های کشاورزی 9 گانه اتریش (9 اتاق استانی) ستون اصلی برنامه AKIS در این کشور می­باشند چرا که حدود 75 درصد از  خدمات ارائه شده توسط این برنامه را اتاق با همکاری موسسات آموزشی خود انجام می­دهد. خدمات فوق الذکر از منابع گوناگونی تامین مالی می­شود. بخش قابل توجهی از بودجه توسط منابع دولتی تامین می­شود که هزینه ­های حق عضویت و کمک­های اعضا آن را تکمیل می­کند. خدمات اولیه مشاوره معمولا به صورت رایگان ارائه می­شود که از طریق یارانه دولتی تامین مالی و برای برخی مشاوره­ های تخصصی هزینه دریافت می­شود.

اتاق بازرگانی و صنایع فرانسه حدود 2000 مشاور را در زمینه­ های فنی، علمی و مدیریتی یا مسائل سازمانی استخدام کرده است. به عنوان یک خدمت مخصوص برای بنگاه­های نوظهور، هر اتاق یک مرکز تجاری ارائه خدمات را ایجاد کرده که از بنگاه­های نوظهور از طریق ارائه مشاوره و ایجاد تسهیل در تشریفات حقوقی (به طور مثال ثبت در مرکز ثبت تجاری) مربوطه حمایت می کند. از سوی دیگر اتاق کشاورزی فرانسه هم مانند اتریش از برنامه "دانش کشاورزی و سیستم اطلاعات" در اروپا پیروی کرده و این پروژه از سوی دولت تامین مالی می­شود. منابع مالی دولتی که برای خدمات مشاوره کشاورزی استفاده می­شود در قالب صندوقی تحت عنوان "صندوق ملی توسعه کشاورزی" ارائه می­گردد و توزیع این منابع به طور عمده به موسسات تحقیقاتی اختصاص می­یابد و اتاق کشاورزی واسطه میان دولت و اتحادیه های کارگری است.

در ایران نیز اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان در قالب همکاری مشترک با سازمان یونیدو اقدام به تاسیس مرکز مبادلات پیمانکاری فرعی اصفهان با نام تجاری "مپفا" نموده است که این مرکز برنامه دارد به کلیه شرکت­ها، کارگاه­ها و صنایع واجد شرایط، در راستای موفقیت در پروژه ­های پیمانکاری محلی، ملی و به ویژه بین ­المللی، خدمات ارائه دهد. از جمله خدمات این مرکز ارائه مشاوره­ های تخصصی به اعضا و راه_­اندازی کلینیک­های صنعتی است.