• مقدمه

حساسیت موضوع کارآفرینی در جهان به اندازه‌ای بوده است که مجمع جهانی کارآفرینی به عنوان تشکل بین‌المللی در حوزه کارآفرینی در سال 2008 تاسیس گردید. نقش کارآفرینی به عنوان رویکرد توسعه در اغلب کشورها پذیرفته شده و باعث رشد و تحرک در اقتصاد کشورها می‌گردد. کارآفرینی موجب تولید کالا با هزینه کمتر و یا ارتقا کیفیت آنها و یا ایجاد بازارهایی برای کالاهای کاملا جدید است. توسعه کارآفرینی همانند سایر فعالیت‌هایی که با رشد سرو کار دارند با موانع متعددی روبروست. مهم‌ترین این موانع انحصار دولت و ناامنی حقوقی مالکیت خصوصی است. توسعه کارآفرینی در ایران نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت است که دولت نقش بسیار مهمی در توسعه آن دارد.

چکیده

امروزه به توسعه کارآفرینی اجتماعی به عنوان مأموریتی اجتماعی و یکی از راهکارهای حل برخی مسائل و آسیب‌های اجتماعی توجه می‌شود. کارآفرینی تأثیر مثبت و مستقیمی بر کاهش بیکاری دارد؛ از سوی دیگر، سبب توسعه اقتصادی و ایجاد فرصت‌های شغلی می‌شود و می‌تواند باعث بهبود وضعیت اجتماعی و فرهنگی جامعه شود. با توجه به اینکه بسیاری از مسائل و آسیب‌های اجتماعی ریشه در بیکاری و عدم وجود فرصت‌های شغلی برای افراد جامعه دارد، توجه به مقوله کارآفرینی اجتماعی می‌تواند تا حد زیادی این آسیب‌ها را تحت‌الشعاع قرارداده و آنها را کاهش دهد. لذا این مقاله قصد دارد با بررسی مسائل و مشکلات موجود به کمک کارآفرینی اجتماعی نتایج و راهکارهایی را برای رشد و توسعه اقتصادی و اشتغال‌زایی مطرح کند.

فایل پیوست

در باب اهمیت شرکت‌های کوچک و متوسط باید گفت عموما مشاهده شده است که نوآوری و کارآفرینی با شرکت های کوچک آغاز می شود. با جایگذاری صنایع بزرگ به جای صنایع کوچک و متوسط، تمرکز اقتصادی اثرات منفی بر ارزش‌های کارآفرینی، نوآوری و تغییرات فناوری می‌گذارد و پیشرفت فناوری (که به واسطه آن بازارهای جدید ایجاد می شود) و در واقع طوفان مداوم خلاقیت تخریبی از حرکت باز می‌ایستد؛ بنگاه‌های کوچک و متوسط با توجه به هزینه‌های ثابت و متغیر پایین خود به راحتی می‌توانند از عهده ایفای نقش کارآفرینی بر‌آیند.

خلااصه مدیریتی

یک جزء مهم در مطالعه اتاق های بازرگانی، بررسی و طبقه‌بندی خدمات ارائه شده توسط این نهاد است چراکه شناسایی کارآمدترین اشکال این خدمات و بهره گیری از آن، کارآمدی اتاق را در انجام مأموریت خود به‌عنوان سازمان حمایت از منافع جامعه کسب‌وکار افزایش می‌دهد.
اتاق های بازرگانی طیف وسیعی از خدمات را در اختیار اعضای خود قرار می دهند. در مطالعه تطبیقی سه اتاق بازرگانی در کشورهای امارات، ترکیه و اتریش برخی از مهم ترین خدمات ارائه شده توسط این اتاق ها به تفصیل مورد بررسی قرار می گیرد. به طور مثال خدمات اتاق دبی شامل مشاوره، آموزش کارآفرینان از طریق مرکز استارت آپ ها و برنامه صادرکننده ماه با هدف شناسایی، معرفی و حمایت از صادرکنندگان برتر دبی و اعتبار سنجی شامل امتیاز اعتباری شرکت و اطلاعات مالی، اقتصادی و تجاری طرف معاملات اعضای اتاق دبی است.
اتاق ابوظبی برنامه "راهنمای رقابت بنگاه های کوچک و متوسط" را با هدف توانمندسازی کارآفرینان برای برنامه-ریزی مناسب و آماده سازی شرکتشان برای حضور در بازار را ارائه می نماید. از دیگر خدمات این اتاق باید به برنامه ارتباط کسب و کار اشاره کرد که به سرمایه گذاران خارجی و داخلی امارات مشاوره می¬دهد.
خدمات اتاق استانبول شامل مشاوره، آموزش فنی و حرفه‌ای برای افراد جویای شغل و یافتن شریک تجاری است. اتاق بازرگانی ازمیر نیز اقدام به تأسیس دانشگاه اقتصاد ازمیر با هدف پیوند دوباره دنیای کسب و کار و دانشگاه، پاسخ به نیاز بخش صنعت، ایجاد زمینه های جدید خلاقیت در تحصیل دانشجویان و جلوگیری از فرار مغزها از ازمیر نمود.
اتحاديه اتاق ها و بورس كالاي تركيه (TOBB) نیز یافتن شریک تجاری و ارائه خدمت به بنگاه‌های کوچک و متوسط به منظور دسترسی به تأمین مالی را در لیست خدمات خود دارد. علاوه بر آن از جمله موفق ترین پروژه های این اتاق باید به طرح نوسازی مرزهای ترکیه با مشارکت بیش از 137 اتاق و بورس کالا اشاره کرد. این نوسازی شامل مواردی نظیر مدرن کردن معماری، تسهیل و تسریع در تشریفات گمرکی، نوآوری های تکنولوژیک و سیستم های بازرسی اشعه ایکس است.
مهم ترین خدمات ارائه شده در اتاق های اتریش را خدمات مشاوره تشکیل می دهد که شامل موارد گوناگونی است. مهم ترین نوع مشاوره در اتاق های بازرگانی اتریش مشاوره کشاورزی است که توسط اتاق کشاورزی این کشور ارائه می شود. اتاق اقتصادی فدرال اتریش نیز در زمینه آموزش کارآفرینان جوان، دوره¬های آموزش و مشاوره ای حداکثر سه‌ساله ارائه می دهد که تمرکز این دوره ها بر جنبه های بازاریابی و تأمین مالی است.

این گزارش در ابتدا وضعیت عمومی استان کرمانشاه را براساس شاخص های اصلی اقتصاد استان معرفی می نماید. در قسمت اول گزارش چارچوب تحلیلی برای نشان دادن دینامیک مهاجرت در استان ارائه و تمرکز مهاجرت و نسبتهای خالص آن بیان می گردد. سپس با استفاده از ضریب مکان وضعیت جریان تغییرات این ضریب را در سالهای 1379 تا 1390 مورد بررسی قرار داده و کسب و کارهای اصلی استان را در چهار گروه دارای مزیت در حال رشد، دارای مزیت در حال افول، عدم مزیت در حال رشد و عدم مزیت در حال افول معرفی می نماید.

چکیده:

با توجه به وضعیت نا به سامان صنعت نفت و اتکای بیش از حد ایران به این موهبت طبیعی، رشد و شکوفایی صنایع کمکی در کنار نفت لازم و ضروری به نظر می­رسد. گردشگری به عنوان صنعتی که در سال های اخیر رشد چشمگیری را تجربه نموده است گزینه ی مناسبی محسوب می­شود. ایران به طور کلی داری پتانسیل های طبیعی و فرهنگی بیشماری است که هر یک می­توانند تبدیل به جاذبه بی نظیر گردشگری شوند، اما متأسفانه این فرایند در ایران بسیار کند صورت گرفته و بسیاری از پتانسیل ها بلااستفاده رها شده اند.

امروزه، بازار رقابتی امروز صنعت گردشگری جایی برای کشورهایی که بدون برنامه ریزی وارد این صنعت می­شوند ندارد و بنابراین رقابت شدید بین رقبای موجود و تمایل مقاصد جدید به ورود به این صنعت، کار را برای مقاصد سخت کرده و آنها را نیازمند تغییرات مداوم می­کند. کلید تغییرات مثبت و مفید خلاقیت و در پی آن نوآوری است. خلاقیت در بخش های مختلف گردشگری اعم از محصول، انتخاب بازار، تبلیغات و غیره می تواند یک مقصد را از یک پیرو در بازار تبدیل به یک رهبر نماید. از آنجا که خلاقیت و نوآوری قابل کپی برداری نیست، اگر تقلید شود کار خلاقانه و نوآورانه محسوب نمی­شود، هرچند می­توان با مطالعه روندهای خلاقانه در مقاصد دیگر، خط مشی کلی را مشخص نموده و زمینه هایی که امکان خلاقیت در آن وجود دارد را شناخت. به علاوه مطالعه ایده های خلاقانه مقاصد دیگر و بومی سازی آنها خود به وجود آورنده محصول جدید بوده و نوآوری محسوب می­شود. بنابراین پی بردن به اهمیت و مزایای گردشگری، شناخت پتانسیل ها، تبدیل خلاقانه این پتانسیل ها به جاذبه های بی بدیل، نفوذ در بازارهای هدف مورد نظر و معرفی این جاذبه ها، مسیر غیر قابل اجتنابی است که در پیش روی ایران قرار دارد تا از این طریق بتواند بر بخشی از مشکلات خود از قبیل بیکاری، مهاجرت بی رویه روستاییان به شهرها و تراز پرداختی منفی خود فائق آید.

واژگان کلیدی: خلاقیت، نوآوری، کارآفرینی، گردشگری

مقدمه

موضوع اشتغال و دستیابی افراد به شغل با توجه به انبوه جمعیت جوان و فارغ التحصیل، یکی از موضوعات اساسی کشور محسوب می­­شود. بیکاری به عنوان یک پدیدی مخرب اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مطرح است و رفع آن همواره از جمله دغدغه­های برنامه ریزان بوده است.[1]

     ایران در فاصله دهه 1360-1330 با رشد بی­سابقه جمعیت مواجه شد، به طوری که معدل رشد جمعیت سالیانه حدود 3 درصد را پشت سر گذاشت. این امر منجر شد، جمعیت ایران در سال 1365 به حدود 50 میلیون نفر برسد. جمعیت ایران هر 20 سال،  تقریبا دو برابر شد. شرایط اجتماعی و سیاست­های کاهش جمعیت دولت در دهه 70 و 80 باعث شد نرخ رشد جمعیت از 9/3 در دهه 1365-1355 به حدود 2/1 در دهه 1395-1385 برسد، با این روند در حال حاضر شاهد نرخ رشد جمعیت کشور به صورت بسیار ملایم هستیم. جمعیت کشور بر اساس سرشماری عمومی نفوس مسکن سال 1395 به عدد 79926270 میلیون نفر رسید، از این تعداد 51 درصد مرد و 49 درصد زن هستند.

     طی تحولات ده سال گذشته جمعيت غيرفعال ­­­پيوسته درحال افزايش است.[2] تراكم جمعيت غيرفعال در افراد متولد دهه 60، توسعه آموزش عالي و گرايش جمعيت جوان به سمت افزايش تحصيلات عالي سبب شده اقتصاد ايران با يك تحول مهم در سمت عرضه نيروي كار مواجه باشد و جمعيت جوان و داراي تحصيلات عالي به خصوص زنان تصميم ورود به بازار كار بگیرند. موج ورود به بازار كار اتفاقي است که نرخ بيكاري و نرخ مشاركت را در آستانه تغييرات قابل توجه قرار داده است. از اين رو بحث ايجاد اشتغال با توجه به فرصت­هاي شغلي با ويژگي­هاي جمعيت جوان و داراي تحصيلات عالي، بيش از گذشته نياز به توجه و سياست­گذاري مناسب دارد. در حال حاضر هرم سنی جمعیت سال 1395 نشان می­دهد، سن 65-15 سال جامعه ، بخش اعظمی از جمعیت جامعه ایران را تشکیل می­دهد.

     در این شرایط در بستر تغييرات ساختار سنی در کشور ما فازي از تحولات جمعيتي آغاز شده است که نسبت جمعيت در سنين فعاليت به حداکثر خود مي‎رسد; به این شرایط «پنجره جمعيتي[3]» گفته مي‌شود. پنجره جمعيتي يک وضعيت موقتي در ساختار جمعيتي ايران است که در سال 1385 باز شده و برای حدود چهار دهه طول مي­کشد.[4]در این دوره فرصت مناسبی برای برنامه ریزی دقیق و حرکت کشور به سمت رونق اقتصادی و تولید و اشتغال وجود دارد. توجه نکردن به فرصت طلایی پیش رو می­تواند تهدیدی برای آینده کشور شود و مشکلات و معضلاتی به مراتب پیچیده‌تر ایجاد کند که می‌تواند هر کشوری را تا مدت­ها به مشکلات و عقب افتادگی­های سنگینی دچار کند.

1 کرباسی و همکاران،1387: 31   

[2]تمامي اعضاي (10 ساله و بيش­تر) خانوارها كه شاغل و يا بيكار (جوياي كار) نبوده‌اند

[3] Demographic Window of  Opportunity

 [4] سلیمی، دیلمی،گلاوش.پنجره جمعیتی یک مهبت یا یک موهبت پدیده ای مشکل افزا، کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی، گروه علوم اجتماعی.1394.

خلاصه مدیریتی

گزارش حاضر با هدف بررسي مفاهیم و شاخص های مربوط به کارآفریني و همچنین نظام های حمایتي و مشوق های مربوط به آن تهیه شده است. این گزارش به دنبال پاسخگویي به این سوالات است که یک کشور چگونه مي تواند شرایطي را مهیا نماید که زمینه برای شکوفایي کارآفرینان فراهم شود؟ و تجربه سایر کشورهای موفق در زمینه حمایت از کارآفریني چه بوده است؟

نتایج این مطالعه نشان مي دهد اصليترین اقدامات صورت گرفته در کشورهای موفق در زمینه توسعه کارآفریني، مواردی نظیر اصلاحات زیرساختي و نهادی، بهبود محیط کسب و کار، ایجاد ثبات اقتصادی، تضمین حقوق مالکیت، توجه به مقوله آموزش و تخصیص بودجه به امر تحقیق و توسعه بوده است که در کنار جوایز و مشوق های کارآفریني، توانسته نتایج مثبتي را به همراه داشته باشد. به عبارتي رشد و توسعه کارآفریني در کشورها، بدون بسترسازی های اولیه محقق نگردیده و مجموعه ای از اقدامات باید صورت گیرد تا کارآفریني شکوفا شود. از این رو تمرکز صرف بر حلقه نهایي یا اعطای جوایز کارآفریني به تنهایي سبب بلوغ کارآفریني در کشورها نشده و نمي توان انتظار موفقیت در این زمینه را داشت.

در ابتدای این گزارش، بعد از مقدمه، تعاریف مربوط به کارآفریني و شاخص های مطرح در زمینه بررسي کارآفریني توضیح داده شده است. طبق تعریف مؤسسه کارآفریني و توسعه جهاني، کارآفرین کسي است که توانایي درک نوآوری و تجاری سازی آن را دارد. کارآفریني نیز به معني استفاده از فن اوری نوین، نوآوری در فرآیندها و شیوه انجام کار است. در قسمت شاخص های کارآفریني به معرفي اجمالي برخي مقیاس های شاخص در ارتباط با اندازه گیری، تعریف، رتبه بندی کارآفریني اشاره مي شود.

یکي از شاخص های معرفي شده برای سنجش کارآفریني در این بخش، چارچوب OECD/EUROSTAT است که سه جریان جدا اما کاملا مرتبط با هم را تعیین مي کند که هر سه در شکل گیری، ارزیابي و سنجش ابزارهای سیاستي مرتبط با کارآفریني اهمیت دارند. این سه جریان عبارتند از" : عوامل تاثیرگذار" ،عملکرد کارآفریني" و "اثرات."

"عوامل تاثیرگذار" در واقع بازتاب عوامل کلیدی است که بر "عملکرد کارآفریني" تاثیر گذاشته و در واقع مجموعه فاکتورهایي است که محیط کارآفریني را در یک کشور شکل داده و در صورت مساعد بودن این محیط، عملکرد کارآفریني بهبود مي یابد. "عملکرد کارآفریني" هم شاخص هایي است که در آخر همه یا برخي از اهداف نهایي کارآفریني(اثرات) را از خود متاثر مي سازد. "اثرات" در واقع ارزش های ایجاد شده توسط کارآفرینان و کارآفریني در یک کشور است.

دیدهبان کارآفریني جهاني شاخص دیگری است که با هدف پایش، ارزیابي و ارائه داده های پژوهشي معتبر در رابطه با فعالیت های کارآفرینانه، از طریق نظرسنجي، اطلاعات مورد نیاز را در زمینه ادراک عمومي و ارزش های اجتماعي مربوط به کارآفریني، ویژگي های یک کارآفرین بالقوه، فعالیت های کارآفریني و نیز کیفیت زیست بوم کارآفریني ارائه مي دهد. سپس به شاخص کارآفریني جهاني پرداخته مي شود که این شاخص موفقیت کارآفریني را به ویژگي های محیط اقتصادی ملي و منطقه ای مرتبط دانسته و 14رکن را در سه زیر شاخص نگرش کارآفریني، توانایي های کارآفریني و مشوق های کارآفریني معرفي مي کند و با استفاده از امتیازدهي به هر کشور بر اساس ارکان مذکور، کشورها را رتبه بندی مي کند. در نهایت به کشورها بر اساس اطلاعات کسب شده در هر زیرشاخص، نمره مي دهد. آخرین مدل، سنجه کارآفریني کشورهای گروه G20است که در سال 2013توسط گروه ارنست و یانگ (EY ) طراحي شد و مدلي برای رتبه بندی کشورها بر اساس 5رکن کارآفریني معرفي مي کند. این 5رکن شامل دسترسي به منابع مالي، فرهنگ کارآفریني، مالیات و مقررات، آموزش و پرورش و حمایت های هماهنگ است. هدف از این مدل کمک به شناسایي نقاط قوت کشورها و فرصت های بهبود برای نقاط ضعف است.

در بخش چهارم کشور آلمان، به عنوان یک کشور موفق در حوزه کارآفریني و نمونه ای از یک کشور توسعه یافته و فن اوری محور بررسي شده است. آلمان به دلیل توان بالای نوآوری و صادراتي خود و نیز انعطاف پذیری بالای کسب و کارها، زیستبوم مناسبي برای کارآفریني دارد. بررسي تجربه این کشور نشان مي دهد که اصلاحات ساختاری هدفمند که موجبات ثبات اقتصاد کلان و بهبود محیط کسب و کار را فراهم آورد، در رأس سیاست های مربوط به تقویت کارآفریني قرار داشته است. علاوه بر این، حمایت های کارآفریني به منظور اثربخشي بیشتر، در قالب بسته­هایي شامل حمایت مالي، آموزش و مشاوره ارائه شده است. نقاط قوت آلمان در این زمینه، شامل سیستم آموزشي قوی، فرهنگ کارآفریني مستحکم، تامین مالي غیر بانکي برای بنگاه های نوپا، تلاش در جهت ساده سازی و حذف قوانین دست و پا گیر و ایجاد پیوند مؤثر بین کسب و کارها با فضای علمي و آموزشي است.

در ادامه همین بخش به بررسي تجربه کشور ترکیه، به عنوان یک کشور در حال توسعه که مشابهت های فرهنگي فراواني با ایران داشته و توانسته عملکرد قابل قبولي را در حوزه حمایت از کارآفریني در گروه کشورهای G20از خود نشان دهد، پرداخته است. کارآفریني به عنوان یکي از حوزه های در حال رشد در این کشور مطرح است. این کشور پیشرفت های چشم گیری در برخي جنبه ها از جمله فضای کارآفریني، کاهش قوانین دست و پاگیر و شروع کسب و کار داشته است. از جمله سیاست های موفق دولت ترکیه رشد سریع اعتبارات و افزایش وام های بانکي به کسب و کارهای کارآفرین، بهبود مداوم مقررات شروع کسب و کار و برنامه های حمایتي دولت برای بنگاه های نوپا است.

در بخش 5نیز منتخبي از بهترین عملکردها و برنامه های دولتي در راستای حمایت از کارآفرینان در سایر کشورها و در ذیل ارکان سنجه کارآفریني ارائه شده است.

با توجه به مطالعات کشوری انجام شده، به نظر مي رسد که تجربه سایر کشورها مي تواند راه گشای سیاست گذاران در ایران به منظور اتخاذ سیاست های اصولي در جهت رشد و شکوفایي کارآفریني باشد. اقداماتي نظیر اصلاح نهادهای حاکم بر جامعه، بهبود محیط کسب و کار، سیاست گذاری مؤثر و ایجاد هماهنگي بین فعالیت های مختلف، در کنار ارائه جوائز و سایر مشوق های انگیزشي به کارآفرینان در این راستا مي تواند مثمر ثمر باشد.

خلاصه مدیریتی
جوانان و اشتغال دو مفهومی هستند که در دهه گذشته بسیار مورد توجه واقع شده ­اند. در واقع با توجه به نرخ رشد بیکاری جوانان و افزایش این نرخ نسبت به بیکاری کل، نیاز به ارائه راهکاری برای حل این معضل و ایجاد شغل برای جوانان مورد توجه جدی واقع شده است. 

فعالیت­های کارآفرینانه در کنار رشد اقتصادی به ایجاد اشتغال نیز کمک می­کند. در واقع نرخ بالای بیکاری موجب تمرکز دوباره دولت­ها به فعالیت­های کارآفرینی به منظور غلبه بر این مشکل شده است. در بسیاری از کشورها در کنار اقدامات و سیاست­های دولتی، اتاق­های بازرگانی، انجمن­های کسب و کار و مراکز رشد کسب و کار از جمله دیگر نهادهایی هستند که برنامه­ های حمایتی از رشد و توسعه کارآفرینی ارائه می­دهند.

البته مشارکت در برنامه ­های کارآفرینی به جز کمک به رشد اقتصادی برای اتاق­ها منافع دیگری نیز در بردارد. اتاق­های بازرگانی از طریق برنامه­ های کارآفرینی برای جوانان می­توانند تعداد اعضای خود را افزایش داده، به بخش خصوصی اجازه دهند در مسیر اقتصاد باثبات سرمایه­ گذاری کرده، ظرفیت جوانان را توسعه بخشیده و نسل جدید کارآفرینان را ایجاد کنند. اتاق­ها با آموزش جوانان کمک می­کنند تا دسترسی راحت­تری به نیروی کار یا از طریق ایجاد یک کسب و کار جدید و یا بوسیله پیوستن به یک کسب و کار موجود بوجود آید.

برنامه ­های اشتغال و کارآفرینی جوانان در اتاق­های بازرگانی به اشکال مختلفی ارائه می­شود. اتاق­ها به دلیل شبکه ارتباطی قوی که با جامعه کسب و کار داشته و همچنین به دلیل طیف وسیع خدمات حمایتی که به کسب و کارها ارائه می­دهند توانایی زیادی در توسعه مهارت­های کارآفرینی و طرح و اجرای برنامه­ های مرتبط با این موضوع دارند. این برنامه ­ها از کارگاه­ های آموزشی تا رقابت کسب و کارها برای ارائه طرح­هایی که با نیازهای کارآموزی جوانان یک منطقه منطبق باشد را شامل می­شود.

به طور مثال بنیاد اتاق بازرگانی ایالات متحده که وابسته به اتاق بازرگانی این کشور است، با همکاری و حمایت مالی از آکادمی کارآفرینی جوانان در آمریکا یک سری برنامه ­های  بعد از پایان تحصیل برای دانش­ آموزان مقطع راهنمایی و دبیرستان ارائه می­دهد. از طریق این برنامه ­های یکساله، دانش ­آموزان در مقاطع تحصیلی 6 تا 12، ایده ­های تجاری خلق کرده، تحقیقات بازار انجام داده، طرح کسب و کار نوشته، به سرمایه­ گذاران وصل شده و در نهایت شرکت خود را دایر می­کنند.

اتاق بازرگانی آمریکا در سال 2011 در جمهوری قرقیزستان، جلسات آموزشی را برای مقامات رسمی دانشگاهی در راستای ایجاد مراکز توسعه شغلی در بیشکک برگزار کرد. در نتیجه این ابتکار، در حال حاضر 10 دانشگاه در بیشکک دارای مراکز شغلی جدید یا پیشرفته هستند. همچنین این اتاق در ترینیداد و توباگو انجمن ملی بهره ­وری جوانان را تاسیس کرد تا فعالیت­های گوناگون دانشجویان از این طریق هماهنگ شده و برای تقویت مهارت­هایشان به آنها کمک شود.

کارآفرینان شرکت­های نوپا در ایتالیا می­توانند از کمک­های 91 اتاق که به صورت تخصصی در زمینه کارآفرینی فعال هستند استفاده نمایند. در واقع در این اتاق­ها باجه کمک به شرکت­های نوپا وجود دارد که تحت برنامه "خدمات به شرکت­های جدید" به ارائه کمک­های رایگان به کارآفرینان می­پردازند.

برنامه "نسل جدید" اتاق بازرگانی اوستیای شمالی در روسیه، یک برنامه مربوط به کارآفرینی برای جوانان فارغ ­التحصیل از مدارس فنی یا حرفه­ ای است که به­ دنبال راه ­اندازی کسب و کار خود بوده و به یاری اتاق­های مذکور موفق به دریافت منابع مالی برای این کار شدند. اتاق بازرگانی و صنعت اوستیای شمالی با مشارکت هفت اتاق منطقه­ ای، امکان دسترسی جوانان با مهارت را به سرمایه فراهم می­کند تا آنها بتوانند کسب و کار خود را راه­ اندازی کنند.

اتاق بازرگانی و صنعت یونان- استرالیا نیز طی یک برنامه کارآموزی، جوانان جویای کار را به کسب و کارها، اهالی حرفه و دیگر سازمان­هایی که دوره­ های کارآموزی ارائه می­دهند متصل می­سازد. کارآموزان علاوه بر آموزش، تجربه کاری و مشاوره با سازمان­های استخدام­ کننده، از حمایت و مشاوره اتاق در طول دوره کارآموزی خود منتفع می­شوند.

به جز این نمونه­ های موفق از اتاق­های بازرگانی دنیا، اتاق شیراز هم یک برنامه اثربخش در زمینه توسعه اشتغال اجرا کرده که این برنامه توانست در رقابت جهانی اتاق­های بازرگانی در سال 2017 در بخش پروژه بهترین توسعه کسب و کار و اشتغال جزو 5 نامزد نهایی این بخش شود. اتاق بازرگانی شیراز با همکاری برخی نهادها و با هدف توسعه گیاهان دارویی در استان فارس در نوامبر سال 2014 همراه با شکل­ گیری ستاد گیاهان دارویی، کمیته بازاریابی گیاهان دارویی را با بودجه 97 هزار دلاری پایه­ گذاری کرد. هدف از این پروژه گسترش کشت گیاهان دارویی دارای مزیت نسبی برای تولید در استان فارس و جایگزینی آنها با محصولات با نیاز آبی بالا، رونق مجدد کشاورزی استان و به تبع آن ایجاد اشتغال پایدار و ارتقاء سطح معیشت روستائیان استان است. این طرح موفق شد در سال اول فعالیت خود برای 7100 نفر- روز و در سال دوم برای 4300 نفر- روز اشتغال ایجاد کند که این رقم تنها مربوط به بخش تولید گیاهان دارویی می­باشد.