ساماندهی تعطیلات پایان هفته در ایران
موضوع ایجاد تغییرات در تعطیلات آخر هفته در ایران، از چند جنبه قابل پرداختن است. دولت با هدف جذب گردشگر و توسعه گردشگری داخلی کشور، پیشنهاد افزایش تعطیلات آخر هفته به دو روز را از سال های پیش مطرح کرده است.یکی دیگر از اهداف اصلاح تعطیلات به ویژه افزایش تعطیلات پایان هفته به دو روز، کنترل مصرف انرژی است. در حال حاضر روزهای پنجشنبه به عنوان یک روز نیمه تعطیل هزینههایی برابر با یک روز کاری در خصوص ترافیک و مصرف انرژی تحمیل می کند که در صورت ساماندهی تعطیلات با الگوی مشخص و مدون، موجب ایجاد صرفه هایی در حوزه ترافیک، آلودگی و نیز مصرف انرژی خواهد شد. از طرف دیگر یکی از مشکلات جدی که طی چند دهه گذشته، تجارت خارجی ایران را در زمینه صادرات، واردات، فعالیت بانک ها و به طور کل فعالیت های اقتصادی با مشکل مواجه نموده است، عدم همزمانی تعطیلات آخر هفته ایران با اغلب کشورهای دنیا است؛ به نحوی که در بیش از ۹۰ درصد کشورهای جهان، روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل رسمی بوده و تنها کشورهای محدودی هستند که روزهای پنجشنبه و جمعه تعطیل هستند و این موضوع موجب شده است ارتباط تجاری فعالان اقتصادی در ایران با جهان خارج، عملاً چهار روز در هفته قطع باشد.حدود ۸ سال است که موضوع ساماندهی تعطیلات رسمی و ایده افزایش تعطیلات آخر هفته به دو روز، هر از چند گاهی مورد توجه دولت و مجلس قرار می گیرد. ارجاع لایحه اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال ۱۳۸۶ که به نام لایحه افزایش تعطیلات دو روزه پایان هفته در میان افکار عمومی شناخته می شود، از سوی دولت به مجلس، فرصت مناسبی برای ورود به این مطالبه اجتماعی و بررسی ابعاد این موضوع را فراهم آورده است.
تدوین احکام پیشنهادی بخش خصوصی در حوزه گردشگری جهت درج در برنامه هفتم توسعه جمهوری اسلامی ایران
امروزه گردشگری مولد اقتصاد و عنصری بسیار مهم به منظور مشارکت در صلح جهانی، از طریق تفاهم بين المللی و ایجاد روابط دوستانه و تعامل فرهنگی است. در این بین سیاستگذاری نقشه راهی است که شرایط مناسبی برای انتخاب، راهنمایی و تعیین تصمیمات حال و آینده فراهم میکند.
کشور ایران که با وجود داشتن شرایط بسیار خوب طبیعی و جاذبه های متنوع مذهبی، تاریخی و طبیعی نتوانسته است در حد و اندازه مورد انتظار از این صنعت بهرهمند شود. در این راستا شناخت و آسیب شناسی استراتژی های گردشگری در برنامه های پنج ساله توسعه و طراحی سیاستگذاری جامع و مدیریت یکپارچه گردشگری ضرورتی آشکار برای هموارسازی این مسیر است و باید در نظر داشت که خط مشی های توسعه جهانگردی باید بر مبنای سیاست کلی برنامه های توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی به صورت یکپارچه با این برنامه ها انطباق یابد. تیم مطالعاتی این پروژه ضمن بررسی دقیق برنامه های توسعه گذشته در زمینه گردشگری و با جمع بندی آرای متخصصان بخش خصوصی در اصناف مرتبط از جمله انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی، اتحادیه هتلها و هتل آپارتمان ها، انجمن دفاتر مسافرت هوایی و جهانگردی ایران، جامعه تورگردانان ایران، جامعه راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی، جامعه هتلداران ایران، کانون راهنمایان گردشگری بر آن است که مجموعهای از پیشنهادهای کاربردی و عملیاتی به شرح زیر در قالب احکام پیشنهادی بهمنظور درج در برنامه هفتم توسعه را به سیاستگذاران بخش دولتی جهت تدوین قانون برنامه هفتم توسعه جمهوری اسلامی ایران ارایه نمایند.
- بهمنظور دستیابی به اهداف توسعه پایدار در زمینه حوزه گردشگری و افزایش سهم آن در تولید ناخالص داخلی، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی مکلف است طرح جامع گردشگری و ارتقای نقشآفرینی در اقتصاد کشور را تحت محورهای ذیل حداکثر تا پایان سال اول برنامه تهیه و به تصویب هیئتوزیران برساند بهگونهای که اثرات اجرایی اولیه این طرح در سال دوم برنامه نمایان گردد:
الف - سیاستگذاری بر اساس انواع گردشگری مانند سلامت، گردشگری کشاورزی، فرهنگی، دریایی و ...
ب - تدوین طرح جامع اکوتوریسم برای مناطق اولویت دار طبیعت گردی با تاکید بر مناطق حساس و میراث جهانی ثبت شده در لیست یونسکو.
ج - تهیه طرح جامع گردشگری موضوعی با تاکید بر انواع گردشگری مانند سلامت،گردشگری کشاورزی، فرهنگی،گاسترونومی، دریایی و ساحلی و روستایی، زیارتی در سال اول برنامه و تهیه برنامه عملیاتی بر اساس مطالعه برای سال های باقی مانده از برنامه هفتم توسعه.
- یکپارچه سازی سیاستهای وزارت گردشگری با کلیه نهادها و سازمان های مرتبط با انواع گردشگری در قالب بررسی شیوه های همکاری مشترک به منظور ایجاد یک پنجره واحد خدمات با تاکید بر مشارکت بخش خصوصی و بررسی مباحث قابل برون سپاری به انجن ها و اصناف مرتبط.
- تدوین بسته بایدها و نبایدها برای مقاصد گردشگری جامعه محور وافزایش فعالیتهای آگاهی بخشی در مورد گردشگری پایدار.
- برگزاری وسیعتر رویدادهای بین المللی ورزشی/ مسابقات / جشنواره ها با تاکید بر محصول MICE Tourism.
- بررسی برنامه های اجرایی جلوگیری از ایران هراسی با تاکید بر فضای مجازی و ارتباطات بین المللی رسانه ها.
پیشنهادات جهت تامین منابع مالی احکام پیشنهادی
|
عنوان حکم |
مشارکت نهادها جهت تامین منابع مالی به صورت برنامه اقدام مشترک. |
1 |
6- بهمنظور دستیابی به اهداف توسعه پایدار در زمینه حوزه گردشگری و افزایش سهم آن در تولید ناخالص داخلی، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی مکلف است طرح جامع گردشگری و ارتقای نقشآفرینی در اقتصاد کشور را تحت محورهای ذیل حداکثر تا پایان سال اول برنامه تهیه و به تصویب هیئتوزیران برساند بهگونهای که اثرات اجرایی اولیه این طرح در سال دوم برنامه نمایان گردد: الف - سیاستگذاری بر اساس انواع گردشگری مانند سلامت، گردشگری کشاورزی، فرهنگی، دریایی و ... ب - تدوین طرح جامع اکوتوریسم برای مناطق اولویت دار طبیعت گردی با تاکید بر مناطق حساس و میراث جهانی ثبت شده در لیست یونسکو. ج - تهیه طرح جامع گردشگری موضوعی با تاکید بر انواع گردشگری مانند سلامت،گردشگری کشاورزی، فرهنگی،گاسترونومی، دریایی و ساحلی و روستایی، زیارتی در سال اول برنامه و تهیه برنامه عملیاتی بر اساس مطالعه برای سال های باقی مانده از برنامه هفتم توسعه. |
به صورت مشترک از نهادهای دولتی درصد تخصیصی وزارتخانه میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی مرتبط با پژوهش و زارت بهداشت. کمیسیون های مرتبط با سلامت، کشاورزی، محیط زیست، سازمان حج و زیارت، شهرداری ها، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان منابع طبیعی، سازمان حفاظت محیط، شهرداری ها و دهیاری های وزارت کشو، اتحادیه رستوران داران و اتحادیه اصناف مرتبط با موضوعات عنوان شده به صورت مجموع های یکپارچه متناسب با هر كدام از موضوعات این حکم پیشنهادی. |
2 |
یکپارچه سازی سیاست های وزارت گردشگری با کلیه نهادها و سازمان های مرتبط با انواع گردشگری در قالب بررسی شیوه های همکاری مشترک به منظور ایجاد یک پنجره واحد خدمات با تاکید بر مشارکت بخش خصوصی و بررسی مباحث قابل برون سپاری به انجمن ها و اصناف مرتبط . |
بودجه مشترک پژوهشی وزارتخانه میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی و کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی و اتحادیه ها و اصناف مرتبط با تشکل های بخش خصوصی گردشگری. |
3 |
تدوین بسته بایدها و نبایدها برای مقاصد گردشگری جامعه محور وافزایش فعالیتهای آگاهیبخشی در مورد گردشگری پایدار. |
بودجه اجرایی، تبلیغاتی و پؤوهشی مشترک فیمابین وزارتخانه میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی، صدا و سیما، اسپانسرهای شرکتهای تبلیغاتی در فضای مجازی با استفاده از توان دانشگاهها و پژوهشگاه های مرتبط. |
4 |
برگزاری وسیعتر رویدادهای بینالمللی ورزشی/ مسابقات / جشنواره ها با تاکید بر محصول MICE Tourism. |
وزارت صنعت، معدن و تجارت مشخصا شرکت سهامی نمایشگاههای بین المللی جمهوری اسلامی، دانشگاهها، بخش سمینارها و معرفی وزارتخانه های مرتبط عضو شورایعالی میراث فرهنگی و گردشگری جهت برگزاری کنگره ها ، وزارت کشور برای برگزاری نمایشگاه ها و جشنواره ها. |
5 |
بررسی برنامه های اجرایی جلوگیری از ایران هراسی با تاکید بر فضای مجازی و ارتباطات بین المللی رسانه ها. |
سازمان صدا و سیما با تاکید بر شبکه های برون مرزی، سازمان ارتباطات اسلامی، وزارت امور خارجه، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی، جامعه المصطفی، مرکز ملی فضای مجازی کشور. |
بررسی اثرات و کنش های متقابل شیوع کویید 19 بر گردشگری طبیعی (بوم گردی) در ایران
طی سال های اخیر گردشگری به طور عام، و گردشگری مبتنی بر طبیعت یا بوم گردی از رشد چشمگیری در سطح جهان برخورد ار بوده است. با توجه به اینکه منافع حاصل از این نوع گردشگری عمدتا جوامع کمتر توسعه یافته را شامل می شود، در نتیجه این نوع از گردشگری بویژه در کشورهای در حال توسعه در کانون توجه دولت ها در این کشورها قرار گرفته و ظرفیت زیادی برای بهره مند شدن از این شیوه گردشگری در کشورها ایجاد شده است
جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نبود و به همین دلیل در سال های اخیر بوم گردی و فعالیت های وابسته به آن در کشور رشد فزاینده ای پیدا کرده است و ظرفیت های نسبتا قابل قبولی در این زمینه در کشور از جمله توسعه اقامتگاه های بوم گردی بوجود آمده است. با توجه به اینکه چنین اقامتگاه هایی در مقایسه با اقامتگاه هایی مانند هتل ها ارزان تر می باشند، به همین دلیل نیز در سال های اخیر با استقبال گسترده ای از سوی گردشگران مواجه بوده اند
متاسفانه با شیوع کووید 19 از اواخر سال 2019 و سال 2020 ، صنعت گردشگری جهان، بویژه گردشگری طبیعی که در خلال دو دهه اخیر، بویژه از سال ۲۰۱۰ آهنگ رشد بسیار بالایی را تجربه کرده بود، با چالش جدی مواجه شد و به شدت دچار اختلال شد و ضررها و خسارات اقتصادی عمده ای را بر اقتصاد جهانی تحمیل نمود. در این میان بخش گردشگری طبیعی (بوم گردی) نیز به شدت تحت تاثیر این پدیده قرار گرفت و معیشت میلیون ها نفر را که به شدت به درآمدهای حاصل از این نوع گردشگری وابسته بودند را تحت تاثیر قرار داد. این همه گیری در سراسر جهان که به عنوان بزرگترین بحران جهانی پس از جنگجهانی دوم شناخته می شود، تمامی مناسبات و پیشبینیهای صاحب نظران در حوزه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، گردشگری و حتی سیاسی برهم زد و جامعه جهانی را در هاله ای از ابهام فرو برده است. به طوری که صنعت گردشگری جهان با آسیب های به مراتب بیشتری در مقایسه با رکود اقتصادی جهان در سال ۲۰۰۹ و شیوع سارس در سال ۲۰۰۳ مواجه شده است و پیش بینی می شود بازگشت به شرایط سابق با مشکلات زیادی مواجه باشد
بررسی اثرات بحران اوکراین بر جهان و اقتصاد ایران
در بامداد روز 24 فوریه سال 2022 مصادف با پنجشنبه 5 اسفند 1400، حمله روسها به اوکراین با قوای موشکی شروع شد و ادوات زرهی نیز از نواحی مختلف خود را به مرز رساندند. البته در ابتدا ادعاهایی مبنی بر اجرای یک رزمایش شنیده میشد اما ادامه دار بودن حرکت نیروها از رستههای مختلف زمینی و پدافند و پشتیبانی نشانههایی بر وقوع ماجرای جدیتر بود. این حمله نکاتی را برای دنیا، خاورمیانه و ایران خواهد داشت. این نکات در برخی موارد می تواند تهدیدآفرین و در برخی موارد فرصت آفرین باشد. به همین دلیل ضروری است تا ضمن بررسی وضعیت اقتصادی این دو کشور درگیر جنگ، تهدیدها و فرصت های پیش آمده نیز مورد بررسی قرار گیرند.
با بررسی وضعیت اقتصادی کشورهای روسیه و اوکراین، مشخص شد، کشورهای روسیه و اوکراین مجموعاً 12 درصد از وسعت جغرافیایی جهان و 5/2 درصد از جمعیت جهان را به خود اختصاص دادهاند. همچنین در سال 2020، کشور اوکراین بر خلاف کشور روسیه رشد مثبت اقتصادی را تجربه کرده است. وضعیت اقتصادی در روسیه و اوکراین نشانگر آن است که درآمد سرانه روسیه حدود دو برابر درآمد سرانه در کشور اوکراین است. این دو کشور مجموعاً حدود 3/1 درصد صادرات جهان و 2 درصد واردات جهان را به خود اختصاص داده اند. در همین رابطه ذکر این نکته ضروری است که در سال 2020 صادرات ایران به روسیه ده برابر صادرات به اوکراین بوده است و کشور روسیه رتبه نهم را به خود اختصاص داده است که همین رتبه برای اوکراین، رتبه 38 بوده است. همچنین واردات ایران از روسیه حدود 20 برابر واردات ایران از اوکراین بوده است و کشور روسیه از این لحاظ رتبه 7 را به خود اختصاص داده و همین رتبه برای اوکراین، 38 است. این نکته گواه حجم بالای تجارت ایران با روسیه به عنوان یکی از شرکای اصلی تجاری بوده است. همچنین دو کشور روسیه و اوکراین با کشور چین روابط تجاری بالایی داشته اند، و چین جزء سه کشور در صدر تجارت با دو کشور بوده است، هرچند که روابط چین با روسیه بسیار استراتژیک تر و عمیق تر است.
همانطور که گفته شد، این بحران برای کشورهای جهان و ایران، تهدیدها و فرصتهایی را به همراه دارد. مسلماً یکی از بزرگترین تهدیدهایی که این بحران میتواند برای کشورهای به خصوص اروپایی داشته باشد، بحث انتقال انرژی است. امروزه کشور روسیه یکی از بزرگترین تامین کنندگان گاز اروپا است، که همین موضوع تبدیل به اهرم فشاری برای روسیه شده است و کشورهای اروپایی به راحتی قادر به اعمال تحریم های سختگیرانه علیه این کشور نیستند. همچنین با این بحران، قیمت نفت جهانی با افزایش بی سابقه ای روبرو شده است که می تواند بر زنجیره تامین کالاها نیز اثرگذار باشد. از طرفی کشورهای درگیر این بحران یعنی روسیه و اوکراین، جزء کشورهای اصلی تولیدکننده غلات در دنیا هستند که این موضوع بسیاری از کشورها را در تامین کالاهای اساسی خود با نگرانی روبرو کرده است. از طرفی با شروع پاندمی کرونا، کشورهای دنیا به خصوص کشورهای اروپایی به تدریج در حال خروج از رکود ناشی از کرونا بودند که با بحران بوجود آمده و علاوه بر آن، افزایش قیمت انرژی، میتوان انتظار به وجود آمدن یک رکود تورمی در کشورهای اروپایی را داشت. در این بین تاثیرات جانبی دیگر این بحران، بر بخش گردشگری، بر قیمت طلای جهانی و همچنین دستاوردهای علمی از طریق محدودیت های پذیرش دانشجو نیز قابل بررسی است.
با بررسی این بحران و تهدیدها و فرصتهای پیش آمده برای ایران به خصوص در حوزه انرژی و تامین مواد غذایی، در درجه اول باید اولویت اساسی کشور، به سرانجام رساندن توافقات هسته ای و رفع تحریم های اقتصادی باشد تا بتوان از فرصت های پیش آمده با توجه به افزایش قیمت نفت، استفاده کرد. همچنین برای پیشگیری از سرایت بحران مواد غذایی به کشور، باید به دنبال کشورهای جایگزین تامین مواد غذایی بود.
مقدمه
در بامداد روز 24 فوریه سال 2022 مصادف با پنجشنبه 5 اسفند 1400، حمله روسها به اوکراین با قوای موشکی شروع شد. حمله روسیه به اوکراین میتواند پیامدهای اقتصادی در سطح جهانی و برای ایران داشته باشد. این حمله بیاطمینانی را تشدید خواهد کرد، بازارهای کالاها را متلاطم میکند و نرخ تورم را با افزایش قیمت گاز و مواد غذایی در سراسر جهان افزایش میدهد. همچنین در پی حمله نظامی روسیه به اوکراین، در قیمت نفت برای اولین بار از سال ۲۰۱۴ به بعد به بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه رسید، بازارهای سهام با سقوط یکپارچه مواجه شدند و ارزش روبل روسیه نیز با کاهش روبرو شد. بنابراین بحران پیش آمده می تواند در سطح بینالمللی و ملی پیامدهایی را برای هرکشور داشته باشد. در این گزارش، در ابتدا وضعیت اقتصادی کشورهای درگیر (روسیه و اوکراین) و سپس روابط تجاری آنها با ایران مورد بررسی قرار گرفته است. در مرحله بعد، اثراتی که این بحران بر جهان و خاورمیانه دارد مرور شده و در نهایت تهدیدها و فرصت های آن برای ایران گزارش شده است.
بررسی اثرات بحران اوکراین بر جهان و اقتصاد ایران
در بامداد روز 24 فوریه سال 2022 مصادف با پنجشنبه 5 اسفند 1400، حمله روسها به اوکراین با قوای موشکی شروع شد و ادوات زرهی نیز از نواحی مختلف خود را به مرز رساندند. البته در ابتدا ادعاهایی مبنی بر اجرای یک رزمایش شنیده میشد اما ادامه دار بودن حرکت نیروها از رستههای مختلف زمینی و پدافند و پشتیبانی نشانههایی بر وقوع ماجرای جدیتر بود. این حمله نکاتی را برای دنیا، خاورمیانه و ایران خواهد داشت. این نکات در برخی موارد می تواند تهدیدآفرین و در برخی موارد فرصت آفرین باشد. به همین دلیل ضروری است تا ضمن بررسی وضعیت اقتصادی این دو کشور درگیر جنگ، تهدیدها و فرصت های پیش آمده نیز مورد بررسی قرار گیرند.
با بررسی وضعیت اقتصادی کشورهای روسیه و اوکراین، مشخص شد، کشورهای روسیه و اوکراین مجموعاً 12 درصد از وسعت جغرافیایی جهان و 5/2 درصد از جمعیت جهان را به خود اختصاص دادهاند. همچنین در سال 2020، کشور اوکراین بر خلاف کشور روسیه رشد مثبت اقتصادی را تجربه کرده است. وضعیت اقتصادی در روسیه و اوکراین نشانگر آن است که درآمد سرانه روسیه حدود دو برابر درآمد سرانه در کشور اوکراین است. این دو کشور مجموعاً حدود 3/1 درصد صادرات جهان و 2 درصد واردات جهان را به خود اختصاص داده اند. در همین رابطه ذکر این نکته ضروری است که در سال 2020 صادرات ایران به روسیه ده برابر صادرات به اوکراین بوده است و کشور روسیه رتبه نهم را به خود اختصاص داده است که همین رتبه برای اوکراین، رتبه 38 بوده است. همچنین واردات ایران از روسیه حدود 20 برابر واردات ایران از اوکراین بوده است و کشور روسیه از این لحاظ رتبه 7 را به خود اختصاص داده و همین رتبه برای اوکراین، 38 است. این نکته گواه حجم بالای تجارت ایران با روسیه به عنوان یکی از شرکای اصلی تجاری بوده است. همچنین دو کشور روسیه و اوکراین با کشور چین روابط تجاری بالایی داشته اند، و چین جزء سه کشور در صدر تجارت با دو کشور بوده است، هرچند که روابط چین با روسیه بسیار استراتژیک تر و عمیق تر است.
همانطور که گفته شد، این بحران برای کشورهای جهان و ایران، تهدیدها و فرصتهایی را به همراه دارد. مسلماً یکی از بزرگترین تهدیدهایی که این بحران میتواند برای کشورهای به خصوص اروپایی داشته باشد، بحث انتقال انرژی است. امروزه کشور روسیه یکی از بزرگترین تامین کنندگان گاز اروپا است، که همین موضوع تبدیل به اهرم فشاری برای روسیه شده است و کشورهای اروپایی به راحتی قادر به اعمال تحریم های سختگیرانه علیه این کشور نیستند. همچنین با این بحران، قیمت نفت جهانی با افزایش بی سابقه ای روبرو شده است که می تواند بر زنجیره تامین کالاها نیز اثرگذار باشد. از طرفی کشورهای درگیر این بحران یعنی روسیه و اوکراین، جزء کشورهای اصلی تولیدکننده غلات در دنیا هستند که این موضوع بسیاری از کشورها را در تامین کالاهای اساسی خود با نگرانی روبرو کرده است. از طرفی با شروع پاندمی کرونا، کشورهای دنیا به خصوص کشورهای اروپایی به تدریج در حال خروج از رکود ناشی از کرونا بودند که با بحران بوجود آمده و علاوه بر آن، افزایش قیمت انرژی، میتوان انتظار به وجود آمدن یک رکود تورمی در کشورهای اروپایی را داشت. در این بین تاثیرات جانبی دیگر این بحران، بر بخش گردشگری، بر قیمت طلای جهانی و همچنین دستاوردهای علمی از طریق محدودیت های پذیرش دانشجو نیز قابل بررسی است.
با بررسی این بحران و تهدیدها و فرصتهای پیش آمده برای ایران به خصوص در حوزه انرژی و تامین مواد غذایی، در درجه اول باید اولویت اساسی کشور، به سرانجام رساندن توافقات هسته ای و رفع تحریم های اقتصادی باشد تا بتوان از فرصت های پیش آمده با توجه به افزایش قیمت نفت، استفاده کرد. همچنین برای پیشگیری از سرایت بحران مواد غذایی به کشور، باید به دنبال کشورهای جایگزین تامین مواد غذایی بود.
مقدمه
در بامداد روز 24 فوریه سال 2022 مصادف با پنجشنبه 5 اسفند 1400، حمله روسها به اوکراین با قوای موشکی شروع شد. حمله روسیه به اوکراین میتواند پیامدهای اقتصادی در سطح جهانی و برای ایران داشته باشد. این حمله بیاطمینانی را تشدید خواهد کرد، بازارهای کالاها را متلاطم میکند و نرخ تورم را با افزایش قیمت گاز و مواد غذایی در سراسر جهان افزایش میدهد. همچنین در پی حمله نظامی روسیه به اوکراین، در قیمت نفت برای اولین بار از سال ۲۰۱۴ به بعد به بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه رسید، بازارهای سهام با سقوط یکپارچه مواجه شدند و ارزش روبل روسیه نیز با کاهش روبرو شد. بنابراین بحران پیش آمده می تواند در سطح بینالمللی و ملی پیامدهایی را برای هرکشور داشته باشد. در این گزارش، در ابتدا وضعیت اقتصادی کشورهای درگیر (روسیه و اوکراین) و سپس روابط تجاری آنها با ایران مورد بررسی قرار گرفته است. در مرحله بعد، اثراتی که این بحران بر جهان و خاورمیانه دارد مرور شده و در نهایت تهدیدها و فرصت های آن برای ایران گزارش شده است.
سرمایهگذاری در حوزه گردشگری در استان هرمزگان
امروزه گردشگری با عنوان بزرگترین، متنوعترین و پویاترین صنعت دنیا، به عنوان یکی از منابع اصلی درآمد، اشتغالزایی، رشد بخش خصوصی و توسعه زیرساختهای زیربنایی در بسیاری از کشورهای جهان شناخته شده است. لیکن اهمیت این مهم بر متخصصان و کارشناسان این عرصه آشکار است که فعالیت در این صنعت پربازده و بهرهمندی از مزایای سرشار آن جز در پرتو برنامهریزی و اجرای صحیح برنامههای بازاریابی جهت معرفی محصولات و خدمات قابل ارائه و جلب و جذب گردشگران به مقاصد مورد نظر میسر نیست. سواحل خلیج فارس با برخورداری از ثروتهای بکر و طبیعی فراوان خود یکی از گنجینههای مهم و درآمدزای جنوب کشور در حوزه صنعت گردشگری است که ظرفیتهای آن به دلیل عدم بازاریابی مناسب تاکنون مورد استفاده قرار نگرفته است. بندرعباس بزرگترین بندر ایران، مرکز استان هرمزگان و شهرستان بندرعباس میباشد همچنین جزو کلانشهرهای ایران محسوب میشود که در جنوب ایران قرارگرفته است. این شهر، قطب اقتصادی ایران میباشد و بندر شهید رجایی به عنوان بزرگترین بندر کانتینری ایران نیز در این شهر قرار دارد. مجتمع بندری شهید رجایی و بندر شهید باهنر بهعنوان نقطه اتکای اقتصاد ایران در جهت جابهجایی کالا و نیز وجود کارخانههای پرشمار و بزرگ صنعت، بندرعباس را به شهری مهم در زمینهی بازرگانی و صنعت کشور همچنین منطقه مبدل کردهاست. اما علاوه بر این استان هرمزگان و حتی شهر بندرعباس دارای ظرفیت بسیار بالایی در حوزه گردشگری است که توجه چندانی به آن نمیشود. هر منطقه با توجه به پتانسیلها و امکانات موجود خود میتواند از طرق مختلف در محور توسعه قرار گیرد و با توسعه در یک بخش، زمینه توسعه در سایر بخشها را نیز فراهم آورد. اولین قدم برا توسعه منطقه، توسعه اقتصادی آن است. با توجه به هدف عمده گردشگری که تولید درآمد و جذب سرمایه برای منطقه است، نقش راهبردی و کلیدی گردشگری در توسعه منطقهای نمایان میگردد. در این پژوهش با بررسی ویژگیهای استان، نگاهی به نقاط قوت و ضعف این منطقه و در نظر گرفتن فرصتها، راهکارهایی نتیجهگیری خواهیم کرد تا در راه پیشرفت این شهر در حوزه صنعت گردشگری نیز قدم برداریم.
آیین های کشاورزی و توسعه گردشگری روستایی؛ از شناخت موانع تا ارائه راهبردها
طرح پژوهشی "آیینهای کشاورزی و توسعه گردشگری روستایی؛ از شناخت موانع تا ارائه راهبردها" به درخواست کمیسیون گردشگری در شورای پژوهشی مرکز پژوهشهای اتاق ایران تصویب و توسط دانشگاه گیلان تدوین شده است. در این طرح با هدف توسعه گردشگری کشاورزی، به آیینهای کشاورزی به عنوان یکی از منابع اصلی پرداخته شده است.
بدین منظور علاوه بر بررسی کلیات و مبانی نظری مرتبط با گردشگری، توسعه روستایی، گردشگری کشاورزی و آیینها، به شناسایی و تحلیل موانع احیاء و بهکارگیری آیینهای کشاورزی در توسعه گردشگری کشور ایران پرداخته شد. نتایج نشان میدهد که 11 مقوله هستهای مدیریت و برنامهریزی، پژوهش و آموزش، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، بازاریابی و تبلیغات، گردشگری، کشاورزی، خدمات و زیرساخت، محیطزیست و قوانین و مقررات از مهمترین موانع احیاء و بهکارگیری آیینهای کشاورزی در توسعه گردشگری ایران هستند.
بر اساس نتایج بهدستآمده، توانمندسازی جامعه روستایی در راستایی گردشگری کشاورزی، افزایش اطلاعات عمومی گردشگران از ویژگیهای اجتماعی- فرهنگی (غذا، پوشاک، مسکن، صنایعدستی، موسیقی، شیوه زندگی، آدابورسوم) روستاییان و کشاورزان، تشکیل خوشههای کسبوکارهای گردشگری کشاورزی، تدوین مشوقهای مالی، ابزاری و معنوی برای روستاییان و جوانان جویای کار در بخش گردشگری کشاورزی، توسعه کسبوکارهای خلاقانه و نوآورانه و استارت آپ های کشاورزی، برنامهریزی مشارکتی و استفاده از توان مردم محلی و بخصوص NGOها، تشکیل بانک اطلاعاتی مبتنی بر شناسایی دقیق آیینهای کشاورزی، توسعه و ترویج مشاغل زود بازده و خانگی در ارتباط به آیینها و گردشگری کشاورزی، تدوین سند جامع گردشگری کشاورزی برای کل کشور به تناسب اقلیمهای مختلف، انتقال تجارب موفق از کشورهای خارجی و همچنین نمونههای داخلی و جلوگیری از تغییرات کاربری اراضی و ساختوسازهای جدید بی ضابطه از جمله راهبردهای موانع احیاء و بهکارگیری آیینهای کشاورزی در توسعه گردشگری ایران هستند.
در گزارش مذکور به صورت خاص پیشنهادهایی برای بخش خصوصی مطرح شده است که از جمله این پیشنهادات میتوان به تأسیس یا توسعه اقامتگاههای بومگردی بر مبنای گردشگری کشاورزی، تشکیل گروههای هنری با محوریت آیینهای کشاورزی بخصوص در حوزه موسیقی و نمایش، استفاده از کشاورزی در حوزه گردشگری سلامت، سرمایهگذاری در حوزه توسعه و راه اندازه اپلیکیشن های گردشگری کشاورزی مانند مزرعه یاب و جاذبه یاب، احداث موزههای زنده و تعاملی در حوزه گردشگری کشاورزی با تأکید خاص بر آیینهای کشاورزی، راهاندازی خوشه تولید و عرضه صنایعدستی با استفاده از فناوریهای نوین، احداث رستورانهایی (بهویژه رستورانهای زنجیرهای یا با برند خاص) با ارائه غذاهای بومی و سالم هر منطقه براساس اصول پزشکی و طب سنتی، احداث رستوران – موزهها در شهرها با ارائه غذاهای بومی همراه با ارائه آیینهای کشاورزی (موسیقی، نمایش، ابزار، لباس و غیره)، برنامهریزی تورهای خاص گردشگری کشاورزی برای افراد خاص مانند کودکان و نوجوانان به عنوان بخشی از اردوهای علمی در آژانسهای گردشگری در تعامل با مدارس، خانوادهها و کشاورزان، اشاره کرد.
مطالعات امکان سنجی مقدماتی هتل 5ستاره
صنعت گردشگری یکی از صنایع پردرآمد و اشتغالزا در جامعه امروزی میباشد که بخش عمده ای از اشتغال جهان را به خود اختصاص داده است. کشور ایران به عنوان کشوری با تمدن و فرهنگ کهن و با توجه به داشتن جاذبه های گردشگری فراوان می تواند نقش بسزایی را در این زمينه ایفا کند این صنعت با بخشهای مختلف اقتصاد به طور مستقيم و غيرمستقيم در تعامل قرار دارد و با داشتن اثرات مثبت عميق و متقابل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از بخشهای حائز اهميت به شمار میرود. اگرچه ایران جزء ۱۰ کشور نخست جهان به لحاظ جاذبه های گردشگری است، اما سهم ناچيزی را در جذب گردشگر به خود اختصاص داده است. با توسعه فعاليتهای جهانگردی زمينه برای اشتغال فراهم میشود و این امر در کشورهایی که با جمعيت جوان و متقاضی کار رو به رو هستند بسيار مفيد است. از هر ده نفر توریست که وارد کشور ميزبان میشود یک فرصت شغلی ایجاد میگردد. توسعه گردشگری مبتنی بر چهار عامل عمده بوده که هر یک اجزای کوچکتر را شامل میشوند. این عوامل به طور خلاصه شامل شرایط قانونی ورود گردشگر به کشور اعم از صدور ویزا، گمرك، امنيت و…، حمل ونقل اعم از حمل ونقل هوایی، ریلی، جاده ای یا دریایی و حمل ونقل درون شهری و برون شهری، سرویس و خدمات: ميزان رضایتمندی مشتریان به سطح کيفی سرویس و خدمات بستگی دارد. ميهمان نوازی از مؤثرترین عوامل در رشد و توسعه صنعت گردشگری می باشد. ایجاد زمينه های لازم جهت افزایش رضایت گردشگران مانند احداث هتل، از جمله اقداماتی می باشد که تأثير فراوانی در توسعه گردشگری خواهد داشت. چرا که محل اقامت و وجود خدمات رفاهی ازجمله موارد مهمی می باشند که تأثير بسياری بر رضایت گردشگران دارند. امروزه هتلداری در دنيا با روندی رو به رشد به عنوان یکی از پایه های صنعت جهانگردی عمل میکند. اسکان گردشگر از مهمترین عوامل رشد و توسعه صنعت گردشگری بوده که در این قسمت بيشترین باربر دوش هتل ها میباشد. وجود گردشگران با اهداف، سلایق و البته بودجه متفاوت صنعت هتل داری را متحول کرده و باعث به وجود آمدن انواع مختلف هتلها با مشتریان، خدمات، امکانات، موقعيت جغرافيایی، اندازه و هزینه های متفاوت شده است. با تمام تفاوتها هر هتل مشتری خاص خود را دارد این امر دليلی است صنعت هتلداری جزء فرصتهای سرمایه گذاری خوب قرار بگيرد. بر اساس گزارش های ارائه شده سازمان جهانی گردشگری، درآمد اغلب کشورها از گردشگری در سالهای اخير با سرعتی چشمگير در حال افزایش بوده است. بر اساس تحقيقات انجام شده مکان های گردشگری در برخی استانها در اغلب زمينه ها فاقد امکانات و تسهيلات لازم برای جلب رضایت گردشگران می باشند. برنامه ریزی اصولی و به ویژه احداث واحدهای اقامتی برای گردشگران در استانهای مختلف می تواند امکان جذب گردشگر بيشتر را فراهم آورد و به تبع آن باعث رشد و توسعه استان گردد.
مطالعات امکان سنجی مقدماتی اقامتگاه بومگردی
صنعت گردشگری یکی از صنایع پردرآمد و اشتغالزا در جامعه امروزی میباشد که بخش عمدهای از اشتغال جهان را به خود اختصاص داده است. کشور ایران به عنوان کشوری با تمدن و فرهنگ کهن و با توجه به داشتن جاذبه های گردشگری فراوان میتواند نقش بسزایی را در این زمينه ایفا کند این صنعت با بخشهای مختلف اقتصاد به طور مستقيم و غيرمستقيم در تعامل قرار دارد و با داشتن اثرات مثبت عميق و متقابل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از بخش های حائز اهميت به شمار میرود. گردشگری فرصتهای بسياری را برای کسب وکارهای کوچک خانوادگی ایجاد میکند که بيشتر آنها، روابط مستقيم و متقابل ميزبان و مهمان را در خانه و املاك خانواده گردشگرپذیر در بردارند. این حضور و مشارکت از سوی خانواده، برای تجربه و رضایت گردشگر و همچنين برای توسعه پایدار مقصد و جامعه محلی، امری بسيار حياتی است. یکی از کسب وکارهای کوچک گردشگری که از سال 1994ميلادی به جهانيان معرفی شده و در چند سال گذشته در ایران به شدت درحال توسعه است، ایجاد و توسعه اقامتگاه های بومگردی است. کشور ایران سرزمينی با پيشينه ای 2500 ساله است که سراسر آن سرشار از آثار فرهنگی و تاریخی و با اقوامی اصيل و با فرهنگ های متفاوت میباشد. بدیهی است که دیدن آثار و جذابيت های گردشگری نياز به ایجاد حمایت و ایجاد زیرساختهای مناسب برای این امر است و ایجاد اقامتگاه های بومگردی نقشی تسهيل کننده برای گردشگران داشته و کمک به ایجاد اشتغال و اقدامی در جهت توسعه پایدار روستایی خواهد بود
طرح گرمسیری (جلد1)
واژه ساختار فضایی مدت هاست وارد علوم برنامه ریزی منطقه ای، جغرافیا و برنامه ریزی، آمایش سرزمین و طرح های کالبدی و شهرسازی شده اس. این علم در دهه 1960 توسط والترایزارد بنیان نهاده شد و از تلفیق جغرافیایی محیطی و اقتصاد منطقه ای پدید آمد. منظور از فضا در همه برنامه ریزی های توسعه، « محیط و کالبدی است که همه عوامل توسعه در آن قرار داده می شوند». هدف از ساماندهی ساختار فضائی برقراری بهینه ترین روابط میان انسان و فعالیت ها و محیط کالبدی استقرار آنها می باشد. مطالعات ساختار فضائی بخشی از مطالعاتی است که به صورت جامع و گسترده برای هدایت توسعه و عمران در منطقه گرمسیری ماوراء در استان های کرمانشاه و ایلام برای بهینه ترین بهره برداری از اثرات انتقال آب رودخانه سیروان و شاخه های متاقطع با آن، انجام گرفت.