مرکز پژوهشهای اتاق ایران، تهیه و انتشار سلسله گزارشهای "پایش تحولات تجارت جهانی" را با هدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران، در دستور کار قرار داده است. در این گزارشها مسائل مهم روز از منظر تاثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران مورد بحث و بررسی قرار میگیرند.
در نود و چهارمین گزارش از این سلسله گزارشها، گلچینی از تحولات اخیر در سه لایه تحولات جهانی و منطقهای در حوزه محیط ژئواکونومیک ایران، و خلاصهای از آخرین گزارشات جهانی در قالب بخش پژوهشهای تازه ارائه شده است.
در بخش تحولات جهانی، تعهد میلیاردی چین به آفریقا، تغییر تعرفههای ایالات متحده در قبال چین، شکست مذاکرات اتحادیه اروپا و چین و اتهام چین به آمریکا در خصوص نقض قوانین سازمان تجارت جهانی توسط این کشور مورد بررسی قرار گرفته است. از نکات قابل توجه در این گزارش، میتوان به اعمال محدودیت صادرات تیتانیوم و اورانیوم توسط روسیه و تحقیق چین در واردات کلزای از کانادا اشاره کرد.
در سطح تحولات منطقهای، ارتقای چشمانداز اقتصادی عربستان مورد توجه قرار گرفته که به علت انجام اصلاحات اقتصادی جامع انجامشده طی هشت سال بوده که حاکی از انتظار رشد قوی در بخش غیرنفتی، بهویژه با توجه به اصلاحات اقتصادی و سرمایهگذاریهای کلان در این کشور میباشد. همچنین، مذاکرات عربستان و چین در خصوص تقویت همکاری در صنعت خودروسازی با شرکتهای مطرح چینی، بازگشایی دفاتر سرمایهگذاری چین در سه شهر در عربستان و تبدیل کشور اردن به هاب لجستیک در منطقه، از دیگر تحولات مهم منطقه است.
اتخاذ سیاست توسعه حمل و نقل کشور عراق با پروژه ملی جاده توسعه، انجام مذاکرات کشورهای شورای همکاری خلیجفارس (GCC) و اندونزی در مورد انعقاد توافقنامه تجارت آزاد (FTA)، گفتگوی تجاری این اتحادیه با کشور نیوزلند و فروش 500 میلیون دلار اوراق قرضه اسلامی توسط صندوق ثروت ملی ترکیه از موارد قابل توجه دیگر در این گزارش میباشد.
در بخش پژوهشهای تازه، در خصوص تجارت فراگیر و گزارش سالانه سازمان تجارت جهانی موسوم به "گزارش تجارت جهانی 2024" که مهمترین گزارش این نهاد در سال محسوب میشود نیز مطلبی ارائه شده است. این گزارش تحت عنوان "تجارت و فراگیری: چگونه تجارت برای همه منفعت داشته باشد"، به تحلیل جامع تاثیرات تحولآفرین تجارت جهانی در سه دهه گذشته پرداخته و نقش کلیدی سازمان تجارت جهانی را در تقویت رشد اقتصادی و توسعه درآمدی کشورها بررسی مینماید. از سوی دیگر، گزارش موسسه پیترسون در خصوص تحلیل ارائه شده در چشمانداز تجارت جهانی به ویژه در روابط میان اقتصادهای بزرگ مانند ایالات متحده، اتحادیه اروپا (EU) و چین مورد بررسی قرار گرفته و در آخر، به چگونگی روابط اقتصادی اتحادیه اروپا و ترکیه در عصر چندپارگی ژئواکونومیک پرداخته میشود.