از سوئیفت تا بلاکچین:
گزارش جدید «آیندهپژوه» از آینده تحریمها در نظم نوین تکنو-ژئواکونومیک
در تازهترین گزارش از سلسله گزارشهای «آیندهپژوه» با عنوان «نظم تکنو–ژئواکونومیک و آیندۀ تحریمهای ایران» که از سوی مدیریت دیپلماسی اقتصادی و آیندهپژوهی منتشر شده، تصویری نو از تحول ساختاری تحریمها در اقتصاد جهانی ارائه میشود؛ تحولی که نشان میدهد تحریمها دیگر ابزارهای مقطعی دولتها نیستند، بلکه به یک «سیستم توزیعشده» در دل زیرساختهای مالی، تجاری و دیجیتال جهان تبدیل شدهاند.
این گزارش با تأکید بر پایان پارادایم سنتی اعمالکننده–هدف، توضیح میدهد که چگونه سه لایۀ ژئوپلیتیک، بازار و فناوری اکنون بهطور همزمان نتایج تحریمها را شکل میدهند و بازیگران جدیدی—از بانکها و شرکتهای لجستیک تا پلتفرمهای دادهمحور، شبکههای پرداخت و سامانههای هوش مصنوعی—به بازیگران تعیینکننده در امکانپذیری یا انسداد مبادلات اقتصادی بدل شدهاند.
گزارش هشدار میدهد که خودکارسازی اجرای تحریمها، پدیدهای به نام «چسبندگی تحریمی» ایجاد کرده که بازگشتپذیری را حتی در صورت تغییر شرایط سیاسی دشوار میسازد و ایران را در شبکه جهانی بهعنوان «گره پرریسک اما متصل» تثبیت میکند.
در بخش دیگری از گزارش، پیامدهای این نظم جدید برای کسبوکارهای ایرانی تشریح شده و تأکید میشود که کاهش پیشبینیپذیری، افزایش نقش دروازهبانان غیردولتی و حساسیت سامانههای نظارتی، فضای تصمیمگیری اقتصادی را پیچیدهتر از گذشته کرده است.
گزارش در پایان با طرح چهار راهبرد عملیاتی—ادغام در کریدورهای منطقهای، تخصصیسازی عملکردی، چابکی معاملاتی و ناوبری زیرساختی—بر ضرورت بازتعریف نقش اتاق بازرگانی بهعنوان «مرکز عملیات تکنو–ژئواکونومیک» تأکید میکند.