شامخ کل اقتصاد- دوره نهم

- عدد شامخ کل اقتصاد  (۴۸/۴۱) نشان دهنده بدترشدن  وضعیت فعالیت‌ها نسبت به ماه گذشته (۵۰/۱۷) است.

- شاخص موجودی مواد اولیه خریداری شده(۴۰/۹۹)  همچنان بدترین شرایط را در میان زیرشاخص های اصلی دارد.به همراه افزایش بی رویه  شاخص قیمت مواد اولیه یا لوازم خریداری شده (۹۱/۹۴) ، فعالان اقتصادی را با سردرگمی شدید برای خرید روبرو کرده است.

-شاخص میزان استخدام و بکارگیری نیرو ی انسانی (۴۴/۷۶) نسبت به ماه قبل کاهش داشته که به دنبال تبعات  ناشی از کووید ۱۹ به ویژه ادامه تعطیلی ها در برخی از زیربخش های خدمات به کاهش اشتغال منجر شده است.

شامخ صنعت – دوره بیستم و یکم 

- عدد شامخ کل بخش صنعت (۵۸/۸۰) نشان دهنده ادامه  فعالیت‌های این بخش و بازگشت شاخص به وضعیت قبل از تعطیلی های ناشی ازکووید ۱۹ است که البته با کاهش شدید مواد اولیه و افزایش بی رویه قیمت آن همراه است.

- شاخص میزان تولید محصولات (۵۸/۶۹) در بخش صنعت هم بازگشت اکثر صنایع به روند قبل از شیوع کرونا را نشان می-دهد. ادامه کاهش شاخص موجودی مواد اولیه( ۴۲/۹۶)به همراه افزایش شدیددر شاخص قیمت مواد  اولیه (۹۲/۹۱)، نشان می دهد که اکثر تولیدکنندگان برای تامین هزینه های تولید ،افزایش در قیمت محصولات تولید شده (۷۳/۴۳) را در این ماه اعمال کرده اند که در صورت ادامه روند طی ماه های آتی ، با افزایش بیشتر قیمت ها نیز همراه خواهد بود.

شامخ کل اقتصاد- دوره هشتم

- عدد شامخ کل (۵۰/۱۷)نشان دهنده بهبود قابل توجه در وضعیت فعالیت‌ها نسبت به ماه گذشته (۲۸/۶۸) است.

-وضعیت نامناسب شاخص موجودی مواد اولیه خریداری شده(۳۷/۱۲) به همراه افزایش قابل توجه در شاخص قیمت مواد اولیه(۸۹/۰۵) از ویروس کرونا رکود در بخش‌ خدمات و کشاورزی همچنان وجود دارد که به دلیل کاهش فعالیت‌ها دراین بخش شاخص میزان استخدام و بکارگیری نیروی انسانی با افت روبرو بوده‌است.

شامخ صنعت – دوره بیستم

- عدد شامخ کل بخش صنعت (۶۳/۲۱) نشان دهنده رونق قابل توجه فعالیت‌های این بخش نسبت به ماه گذشته (۲۸/۰۶) است. البته بخشی از این افزایش مربوط به کاهش زیاد فعالیتها در فروردین ماه به دلیل ایام نوروز و تعطیلات اجباری بنگاه ها به دلیل شیوع ویروس کرونا بوده است.

- شاخص سرعت انجام و تحویل سفارش (۵۷/۲۶) در دی، بیشترین میزان شاخص در بین ۵ مولفه اصلی شامخ بوده است.

- شاخص میزان تولید محصولات (۷۱/۹۲) در بخش صنعت بعد از دو ماه رکود، با شروع دوباره فعالیت‌ها در اردیبهشت ماه نشان‌دهنده رونق در این بخش است.

- شاخص میزان استخدام و بکارگیری نیروی انسانی (۵۶/۲۴) یا شروع فعالیت در بخش صنعت نسبت به ماه گذشته (۴۲/۷۲) افزایش داشته‌است.

- با آغاز به کار دوباره بنگاه‌های بخش صنعت در اردیبهشت ماه رونق نسبی در این بخش صورت گرفته به دنبال افزایش تولید میزان استخدام نیز افزایش داشته‌است. فقط مشکل عمده در بسیاری از زیربخش‌های صنعت تأمین مواد اولیه و افزایش قابل توجه در قیمت آن است.

به دلیل شرایط خاص کشور از ابتدای اسفندماه، شیوع ویروس کرونا و تعطیلی برخی از بنگاه ها به ویژه در بخش خدمات، امکان تکمیل اطلاعات برای همه واحدهای موردنظر در طرح میسر نگردید ، لذا گزارش این ماه بدون ارائه تحلیل بیشتر وبه طور خلاصه تهیه گردیده است. در مورد تعمیم نتایج طرح به ویژه در کل اقتصاد نیز با احتیاط بیشتری باید تصمیم گرفت.

بر اساس نتایج حاصل از پایش ملی محیط کسب‏وکار ایران در بهار ۱۳۹۹، رقم شاخص ملی، ۶/۰۱(نمره بدترین ارزیابی ۱۰است) محاسبه شده که تا حدودی از وضعیت این شاخص نسبت به ارزیابی فصل گذشته (زمستان ۱۳۹۸ با میانگین ۶/۰۵) بهتر است.

• در بهار ۱۳۹۹، فعالان اقتصادی مشارکت‌کننده در این پایش، به‌ترتیب سه مؤلفه

۱- غيرقابل پيش ‏بيني بودن و تغییرات قيمت مواد اوليه و محصولات

۲- دشواری تأمین مالی از بانک ها

۳- بی ‏ثباتی سیاست‏ها، قوانین و مقررات و رویه ‏های اجرایی ناظر بر کسب‌وکار

را نامناسب‌ترین مؤلفه‌های محیط کسب‌وکار کشور نسبت به سایر مؤلفه‌ها ارزیابی نموده‌اند.

• بر اساس یافته‌های این طرح در بهار ۱۳۹۹،استان‌های سیستان‌وبلوچستان، تهران و کرمان به‌ترتیب دارای بدترین وضعیت محیط کسب ‏وکار و استان‌هاي آذربایجان غربی، زنجان و مرکزی به‌ترتیب دارای بهترین وضعیت محیط کسب‏ وکار نسبت به سایر استان‌ها ارزیابی شده‌اند.

• براساس یافته های طرح، میانگین ظرفیت تولیدی(واقعی) بنگاه‌های اقتصادی شرکت کننده در طرح در فصل بهار معادل ۳۵/۵۷ درصد بوده که نسبت به همین میزان در زمستان گذشته(۴۰/۳۴ درصد)، با کاهش تقریبی ۵ واحدی مواجه شده است.

• از آنجایی که شیوع ویروس کرونا، تمامی فعالیت های اقتصادی در این فصل را تحت تاثیر قرار داده بود، در این دوره ، فعالان اقتصادی با امتیاز میانگین ۷/۱۰ ، میزان تأثیر این ویروس بر کسب و کار خود را ارزیابی نمودند. لازم به ذکر است که شاخص کل کشور ، شاخص استانی و سایر شاخص ها نیز در این فصل با درنظرگرفتن این عامل محاسبه و گزارش شده اند.

• بر اساس نتایج این پایش در بهار ۱۳۹۹، وضعیت محیط کسب‏ وکار در بخش کشاورزی (۶/۰۹) در مقایسه با بخش‌های خدمات(۶/۰۸) و صنعت (۵/۸۷) نامناسب‌تر ارزیابی شده است.

• در بین رشته فعالیت‌های اقتصادی برحسب طبقه بندی استاندارد ISIC.rev4 ، رشته فعاليت‌های

۱- سلامت انسان و مددکاري اجتماعي ۲- فعالیت حرفه‌ای، علمی و فنی ۳- حمل و نقل و انبارداری

دارای بدترین وضعیت محیط کسب‏وکار و رشته فعاليت‌های

۱- هنر، سرگرمی و تفریح ۲- اداری و خدمات پشتیبانی ۳- مالی و بیمه

بهترین وضعیت محیط کسب‏ وکار را در مقایسه با سایر رشته فعالیت‌های اقتصادی درکشور داشته‌اند.

• وضعیت محیط کسب وکار کشور برحسب تعداد کارکنان شاغل در بنگاه های بر اساس نتایج بدست آمده به صورت بنگاه های با ۶تا ۱۰ نفر کارکن (۶/۱۸) دارای بدترین وضعیت و بنگاه های با ۵۰ تا ۱۰۰ کارکن(۵/۸۳) دارای بهترین وضعیت محیط کسب وکار نسبت به سایر بنگاه ها ارزیابی شده اند.

• وضعیت محیط کسب وکار کشور برحسب سال تاسیس بنگاه اقتصادی در کارگاه‌های ۶ تا ۱۰ سال دارای بدترین وضعیت (۶/۰۸) و در کارگاه‌های کمتر از ۲سال دارای بهترین وضعیت (۵/۷۸) ارزیابی شده اند.

• بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین، شاخص ملی محیط کسب ‏وکار ایران در بهار ۱۳۹۹، عدد ۶/۱۰ (عدد ۱۰ بدترین ارزیابی است) به دست آمده است که بهتر از وضعیت این شاخص در ارزیابی فصل گذشته (زمستان ۱۳۹۸ با میانگین ۶/۱۹) است. میانگین ارزیابی محیط اقتصادي عدد ۶/۳۰ است که در ارزیابی فصل گذشته عدد ۶/۳۹ حاصل شده بود و میانگین ارزیابی محیط نهادي عدد ۵/۹۳ است که در فصل گذشته عدد ۶/۰۲ ارزیابی شده بود. بر این اساس، همانند فصل گذشته محیط جغرافیایی با عدد ۵/۳۴ و محیط مالی با عدد ۸/۳۲ به ترتیب مساعدترین و نامساعدترین محیط‌ها بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین بوده‌اند. لازم به ذکر است که شاخص شین به دلیل درنظر گرفتن وزن عوامل مختلف در محاسبه ، از دقت بیشتری نسبت به شاخص کل کشور برخوردار است.

همچنین در فصل بهار۱۳۹۹، میزان آسیب وارده بر کسب وکارها از شیوع ویروس کرونا در استان های اردبیل(۸/۵۵) هرمزگان(۸/۴۴)، خوزستان(۸/۱۵) و خراسان شمالی(۸/۰۰)، بیشترین مقدار و در استان های سمنان(۵/۷۵)، قم(۵/۸۵)، زنجان(۵/۹۳) و مرکزی(۵/۹۸)، کمترین مقدار نسبت به سایر استان ها توسط فعالان اقتصادی ارزیابی شده اند.