تأمین امنیت غذایی از ارکان اصلی توسعه پایدار کشورهاست و مقابله با ناامنی غذایی باید بهعنوان یکی از اهداف کلان برنامهریزیهای توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور در نظر گرفته شود. جمعیت جهان تا سال 2050 میلادی به آستانه 10 میلیارد نفر خواهد رسید. پیشبینی میشود نیاز پروتئینی این جمعیت با افزایش 250 تا 300 میلیون تنُی تولیدات، قابل تأمین باشد. تأمین غذا برای جمعیت 10 میلیارد نفری تا سال 2050 در جهان و جمعیت 110 میلیون نفری ایران، یعنی فشار بیش از اندازه به منابع محیط زیست که حوزه آبزیان در این میان بهعنوان یکی از بهترین گزینهها برای تأمین نیاز پروتئینی است. در سطح کلان نیز، نقش و سهم صید و آبزیپروری چه بهصورت صنعتی و چه بهصورت خُرد در ریشهکنی فقر و تأمین معیشت و نیازهای غذایی جوامع محلی حائزاهمیت فراوان است. همگام با رشد شبکه تجارت جهانی شیلات، صادرات شیلات ایران در سالهای اخیر رشد چشمگیری یافته است. روند فزاینده صادراتی بخش شیلات، همسو با اسناد بالادستی همانند برنامههای توسعه اقتصادی کشور بوده که بر افزایش صادرات غیرنفتی بهویژه صادرات بخش کشاورزی بهمنظور گریز از صادرات تک محصولی و رهایی از چالشهای برآمده از آن تأکید داشته است. این گزارش، با تشریح ظرفیتها و توان تولید صنعت شیلات در بخشهای مختلف، آشکار میسازد که تا چهاندازه سرمایهگذاری در این بخش میتواند توان صادراتی کشور را تقویت و نیازهای بازار داخل را در مواجه با چالشهای غذایی پیشرو تأمین نماید.
سنتز گزارش چشمانداز افق 5 و 10 ساله مجموع تولیدات کشاورزی استان های شرق (منطبق بر ظرفیت آب)
بارگذاری توسط : مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آبایران با داشتن ظرفیتهای محیطی، نهادی و دانشی میتواند به امنیت غذایی پایدار دست یابد که تضمینکننده کفایت، سلامت و ارزش تغذیهای فرآوردههای کشاورزی برای جمعیت روبه رشد و در شرایط تغییر اقلیم باشد. از این منظر مدیریت بهینه و بهرهبرداری اصولی و پایدار از منابع تولید متناسب با توان اکولوژیکی و آمایش سرزمین به عنوان ضروریاتی مهم و لازمه انکارناپذیر در دستیابی و حفظ امنیت غذایی می باشد. در اسناد بالادستی کلیه برنامههای مصوب و در سیاستها و راهبردهای توسعه توجه خاصی به برنامه ریزیهای تأمین (تولید) مواد غذایی در داخل و دسترسی افراد جامعه به سبد غذایی موردنیاز مبذول شده است. لذا در این طرح فراهمی تولیدات کشاورزی در استانهای شرق کشور (چهار استان خراسان رضوی، شمالی و جنوبی و سیستان و بلوچستان) در دو افق 5 ساله (1407-1403) و 10 ساله (1412- 1403) نسبت به 4 ساله منتهی به سال 1399 به عنوان دوره پایه در دو سناریوی کم آبیاری و آبیاری کامل (منطبق بر ظرفیت آبی منطقه شرق کشور) موردبررسی قرارگرفته است.
منشور خصوصی سازی صنعت بذر و نهال کشور
بارگذاری توسط : مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آبتهیه و ارائه منشور خصوصی سازی صنعت بذر در راستای اجرای اصل 44 قانون اساسی است که بموجب آن با توجه به تجربه کشورهای موفق جهان در این زمینه، و با الزام دولت در هدایت، حمایت و مدیریت جهت دار معین و مشخص نظام تحقیق، تولید، تامین، عرضه، ذخیره سازی و استاندارد سازی بذر در کشور، زمینههای لازم برای خصوصی سازی فرایندهای فوق الذکر در جهت رفع عقب ماندگیهای کشور نسبت به کشورهای هم تراز فراهم گردد. اهداف این منشور عبارتند از:
1) فراهم کردن زمینه مناسب برای نظام تحقیق، تهیه و تولید بذر و نهال با کیفیت بالا توسط بخش خصوصی و شرکتهای دانش بنیان در جهت افزایش بهره وری تولید و ارتقای امنیت غذایی کشور،
2) حمایت از سرمایه گذاری و توسعه صنعت بذر و نهال خصوصی در راستای تأمین نیازهای داخلی و توسعه صادرات،
3) پیشنهاد و پیگیری اصلاح قوانین و تدوین آئین نامههای مرتبط به منظور تشویق مشارکت بخش خصوصی دراصلاح تولید بذر و نهال،
4) دسترسی به موقع و با مقدار لازم به بذر و نهال مطابق با استانداردهای ملی برای بهره برداران و کشاورزان،
5) اجراي برنامه هاي آموزشي به منظور ارتقاء دانش بهره برداران به منظور تولید و استفاده از بذر و نهال مطلوب،
6) ایجاد فضای مناسب برای رشد صنعت بذر و نهال و تشویق به نژادگران (اشخاص حقیقی و حقوقی) دراستفاده از ژرم پلاسم بومي و تبادل ژرم پلاسم مفید و سالم ملی و بینالمللی،
7) ایجاد و بکارگیری فناوریهای نوین ملی و بینالمللی در تهیه و تولید ارقام و تامین بذر و نهال مطلوب،
لل ايجاد محيط اجرايي مناسب براي جذب سرمايههاي بخش خصوصي ملی و بینالمللی،
9) فراهم کردن ساختار خصوصی مناسب در صنعت بذر و نهال به منظور استفاده از فرصتهای حاصل از جهاني شدن و حفظ منافع کشور برای ارتقای امنیت غذایی آن،
تجارت اقلام کشاورزی و غذایی استان اصفهان طی فصل نخست 1401
تجارت اقلام کشاورزی و غذایی استان اصفهان طی فصل نخست 1401
تحلیل بازار جهانی گندم
شاخص های عمده نیروی انسانی استان فارس در سال 1399
بارگذاری توسط : اتاق شیرازنیروی کار نه تنها به عنوان عامل رشد اقتصادی، بلکه عامل اساسی در توسعه و ایجاد ثروت ملل محسوب میگردد و بازار کار نقش مهمی در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورها به عهده دارد. بنابراین ایجاد سیاستهای مناسب در تنظیم روابط کار و تعادل بین عرضه و تقاضای نیروی کار میتواند در ایجاد شغل و کاهش بیکاری و متعاقبا افزایش رشد اقتصادی و کاهش تورم نقش بسزایی داشته باشد. در این راستا پایش شاخصهای عمده نیروی کار آغاز راه سیاستگذاری در بازار کار و همچنین سیاستهای کلان اقتصادی خواهد بود.
در این گزارش اهم شاخصهای نیروی کار استان فارس در سال 1399 مورد ارزیابی قرار گرفته است:
- نرخ مشارکت و بیکاری جمعیت 15 ساله و بیشتر به ترتیب 38.1 و 7 درصد بوده که نسبت به سال قبل 0.3 و 4 در صد کاهش یافته است؛
- نرخ مشارکت در میان مردان 1 درصد و در میان زنان 9.6 درصد بوده است؛
- نرخ مشارکت اقتصادی در مناطق شهری 9 درصد و در مناطق روستایی 38.8 درصد میباشد؛
- نرخ بیکاری در میان مردان 3 درصد و در میان زنان 17.1 درصد بوده است؛
- نرخ بیکاری در مناطق شهری 2 درصد و در مناطق روستایی 3.5 درصد میباشد؛
- استان فارس در سال 1399 حدود 5.7 درصد از شاغلان جمعیت 15 ساله و بیشتر کشور را به خود اختصاص داده که نسبت به سال گذشته 0.3 درصد کاهش داشته و در مجموع تعداد شاغلان کل استان فارس و کشور در سال 1399 نسبت به سال قبل از آن کاهش یافته است؛
- از مجموع جمعیت شاغل 15 ساله و بیشتر استان 88.6 درصد مردان و 11.4 درصد را زنان تشکیل داده اند؛
- سهم استان فارس از کل جمعیت بیکار کشور در سال 1399، 4.5 درصد میباشد که نسبت به سال قبل 0.1 افزایش داشته است؛
- سهم جمعیت شاغل در مناطق شهری حدود 73 درصد بوده که 5.6 درصد شاغلان شهری کل کشور را تشکیل میدهد؛
- سهم جمعیت شاغل در مناطق روستایی حدود 27 درصد بوده که 6 درصد شاغلان روستایی کل کشور را تشکیل میدهد؛
- نرخ اشتغال و اشتغال ناقص به ترتیب 92.3 و 9.6 درصد بوده است؛
- سهم بخش خدمات از اشتغال، حدود 52.5 درصد، سهم بخش صنعت 26.8 درصد و سهم بخش کشاوری 20.6 درصد بوده است؛
- 8 درصد از اشتغال استان فارس در بخش خصوصی و 14.2 درصد از آن در بخش عمومی مشغول به فعالیت بوده است.
بررسی صادرات غیر نفتی ایران با تاکید بر کشورهای همسایه
بارگذاری توسط : اتاق شیرازصادرات ایران به لحاظ شرکای تجاری بسیار آسیب پذیر بوده و تعداد شرکای تجاری ایران در دهه 1390 که اندکی بیش از 50 درصد سهم از درآمد صادراتی ایران را به خود اختصاص داده اند بین 3 تا 4 کشور بوده است. در مورد گروه کالاهای صادراتی نیز تنوع وجود ندارد و در سال های 2018 و 2020 بیشترین گروه کالاهای ارزآور کشور مربوط به گروه 27 شامل سوخت های معدنی، روغن های معدنی و محصولات حاصل از تقطیر آنها، مواد قیری، معدنی ... بوده که در سال 2018 صادرات این گروه 68.7 درصد و در سال 2020، 40.6 درصد از کل صادرات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده است.
با بررسی گروه های با بیشترین صادرات در سال 2018 و 2020 مشاهده می شود که بیشتر گروه های صادراتی از جمله مواد خام و کالاهای فرآوری نشده و یا با ارزش افزوده پایین می باشد. اگرچه صادرات به کشورهای همسایه با توجه به نیازها و موقعیت استراتژیک این کشورها می تواند ارزآوری بسیاری برای کشور داشته باشد، لکن در سال 2018 و 2020 تنها کشورهای افغانستان، عراق، ترکمنستان و ارمنستان (به ترتیب 39.5، 16.7، 14.3 و 6.9 درصد) سهم قابل توجهی از کالاهای مورد نیاز خود را از ایران وارد نموده اند.
بررسی ها نشان می دهد که حجم تجارت ایران با کشورهایی که موافقتنامه تجاری نداشته اند بیشتر از کشورهایی بوده که بیش از 3 موافقتنامه با ایران داشته اند. به عبارت دیگر موافقتنامه های تجاری تاثیر چندانی بر توسعه صادرات کشور نداشته است.
بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران نرخ تورم کل کشور (مناطق شهری و روستایی) در ماه بهمن سال 1400 (بر مبناي سال پايه 1395) معادل 41.4 درصد اعلام شده است. در این دوره تورم در مناطق روستایی تقریبا معادل 3.4 واحد درصد بیشتر از مناطق شهری بوده است.
در یک سال منتهی به بهمن سال 1400 کالاها معادل (48.7 درصد)، خدمات معادل (29.8 درصد)، خوراکی ها (53.9 درصد)، خوراکی های تازه (55.4 درصد)، اجاره مسکن (27درصد)، كالاها و خدمات عمومی (13.2 درصد) و کالاهای بادوام (44.6 درصد) افزايش قيمت داشته اند.
در بهمن 1400 در بین گروههای کالایی و خدماتی گروه روغنها و چربیها (69.5 درصد)، ماهی و صدف داران (65.1 درصد)، شیر، پنیر و تخم مرغ (64.2 درصد)، شکر، مربا، قند و شکلات (62.7درصد)، هتل و رستوران (61.2 درصد)، سبزیجات (59.4 درصد)، چای، قهوه، کاکائو، نوشابه و آب میوه (58.2 درصد) پوشاک و کفش (51.9 درصد) بيشترين افزایش قیمت را داشتند.
در طول بهمن ماه سبزیجات (9.3 درصد)، نان و غلات (7.6درصد)، شکر، مربا، عسل، شکلات و شرینی (4.5 درصد)، هتل و رستوران و گوشت قرمز و ماکیان (2.9 درصد)، پوشاک و کفش (2.6 درصد)، ماهی و صدف داران (2.3 درصد) و تفریح و فرهنگ (2.1 درصد) بیشترین افزایش قیمت را داشتند.
نتایج نشان می دهد که در بهمن 1400 تغییر قیمت های نسبی در تورم ماهانه افزایش یافته است اما در تورم سالانه و نقطه به نقطه شاهد کاهش تغییر قیمت های نسبی بودیم. لازم به ذکر است هر اندازه نرخ تورم افزایش یاید احتمال به هم خوردن قیمت های نسبی نیز افزایش می یابد و نظام تخصیص کالاها دستخوش تغییرات زیادتری می شود.
تاثیرات جنگ روسیه و اوکراین بر عرضه گندم در جهان و ایران
بارگذاری توسط : اتاق شیرازجنگی که روسیه علیه اوکراین آغاز کرده و پایان آن روشن نیست، میتواند پیامدهای جدی بر قیمت مواد غذایی در جهان داشته باشد. روسیه در سال ۲۰۲۱ بزرگترین صادرکننده گندم دنیا بوده است. پس از این کشور ایالات متحده، کانادا و استرالیا قرار دارند و اوکراین در رده پنجم است. در سال جاری روسیه ۱۰ درصد و اوکراین چهار درصد گندم جهان را تولید کردهاند. گزارشها حاکی است که این دو کشور حدود ۲۹ درصد از صادرات جهانی گندم، ۱۹ درصد از ذرت جهان و ۸۰ درصد از صادرات جهانی روغن آفتابگردان را به خود اختصاص دادهاند. بر اساس پیشبینیهای اولیه، این جنگ میتواند هشت تا ۱۳ میلیون نفر را در خاورمیانه و آسیا و بخصوص در آفریقا به گرسنگی بکشاند. تخمین زده می شود که ادامه آشفتگی در بازار مواد غذایی بر اثر این جنگ، تعداد افرادی که دچار سوءتغذیه هستند را بین ۴،۲ تا ۶،۴ میلیون نفر در منطقه آسیا-اقیانوسیه افزایش میدهد.