یکی از واقعيت‌های اجتناب‌ناپذیر بين‌المللی  در عصر حاضر، وابستگی اقتصادی متقابل كشورها به یکدیگر است. چنان‌که غالب اقتصاددانان، تجارت خارجی و گسترش آن را یکی از عوامل ایجاد رشد و توسعه اقتصادی كشورهای درحال توسعه دانسته‌اند. دو كشور ایران و عراق اهداف مشترك فراوانی در زمينه تجارت ،سرمایه‌گذاری، همکار ی‌های صنعتی و حتی نظامی - امنيتی دارند. در واقع، نقاط مشترك تاریخی، مذهبی ،قومی، زبانی، فرهنگی، مرز مشترك طولانی همراه با تراكم جمعيتی به سمت ایران و به تبع آن هزینه حمل ونقل ارزان‌تر و چهارده گذرگاه رسمی و بازارچه مرزی از جمله مزیت‌های نسبی ایران نسبت به رقبای تجاری و همسایگان عراق محسوب می‌شود. در این راستا، شرایط اقليمی كشور عراق، وجود پدیده جنگ و تخریب بسياری از زیرساخت‌های این كشور و نياز روزافزون به مصالح ساختمانی و كالاهای مختلف، افزایش جمعيت و تلاش عراق برای صنعتی شدن، شرایط بسيار مناسبی را برای ایران فراهم آورده است تا از طریق روش‌های متنوع ورود به بازار این كشور ارزآوری قابل‌توجهی داشته باشد. با توجه به اینکه، حضور موفق در بازارهای صادراتی و استفاده از فرصت‌های سرمایه‌گذاری كشورها مستلزم تحقيقات تخصصی بازار است، گزارش پيشرو با مطالعه و تفسير گزارش‌های مستند و تحليل داده‌های مرتبط با فعاليت‌های تجارت خارجی عراق با جهان، ایران و گيلان، كوشيده تا سيمای كلی تجارت خارجی این كشور را به تصویر بکشد.

سازمان تجارت جهانی (WTO) ، رشد مجدد تجارت در سطح جهان را پیش‌بینی می‌کند، اما در مورد خطرات روند کاهنده آن هشدار می‌دهد. اقتصاددانان سازمان تجارت جهانی در پیش‌بینی جدید خود اظهار داشته‌اند که انتظار می‌رود تجارت جهانی کالا در سال جاری به تدریج و پس از اُفت در سال 2023 که ناشی از اثرات ماندگار قیمتهای بالای انرژی و تورم بود، افزایش یابد. حجم تجارت جهانی پس از کاهش 1.2 درصدی در سال 2023 ، باید 2.6 درصد در سال 2024 و 3.3 درصد در سال 2025 افزایش یابد .

تأمین امنیت غذایی از ارکان اصلی توسعه پایدار کشورهاست و مقابله با ناامنی غذایی باید به‌عنوان یکی از اهداف کلان برنامه‌ریزی‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور در نظر گرفته شود. جمعیت جهان تا سال 2050 میلادی به آستانه 10 میلیارد نفر خواهد رسید. پیش‌بینی می‌شود نیاز پروتئینی این جمعیت با افزایش 250 تا 300 میلیون تنُی تولیدات، قابل تأمین باشد. تأمین غذا برای جمعیت 10 میلیارد نفری تا سال 2050 در جهان و جمعیت 110 میلیون نفری ایران، یعنی فشار بیش از اندازه به منابع محیط‌‌ زیست که حوزه آبزیان در این میان به‌عنوان یکی از بهترین گزینه‌ها برای تأمین نیاز پروتئینی است. در سطح کلان نیز، نقش و سهم صید و آبزی‌پروری چه به‌صورت صنعتی و چه به‌صورت خُرد در ریشه‌کنی فقر و تأمین معیشت و نیازهای غذایی جوامع محلی حائزاهمیت فراوان است. همگام با رشد شبکه تجارت جهانی شیلات، صادرات شیلات ایران در سال‌های اخیر رشد چشم‌گیری یافته است. روند فزاینده صادراتی بخش شیلات، همسو با اسناد بالادستی همانند برنامه‌های توسعه اقتصادی کشور بوده که بر افزایش صادرات غیرنفتی به‌ویژه صادرات بخش کشاورزی به‌منظور گریز از صادرات تک محصولی و رهایی از چالش‌های برآمده از آن تأکید داشته است. این گزارش، با تشریح ظرفیت‌ها و توان تولید صنعت شیلات در بخش‌های مختلف، آشکار می‌سازد که تا چه‌اندازه سرمایه‌گذاری در این بخش می‌تواند توان صادراتی کشور را تقویت و نیازهای بازار داخل را در مواجه با چالش‌های غذایی پیشرو تأمین نماید.